CYP1A1

CYP1A1
Proteinak kodetzen dituen genea
Identifikadoreak
Homologene: 68062 Genenames: CYP1A1 Ensemble: ENSG00000140465
Taxoia	Homo sapiens
Kokapena
Kromosoma	15. giza kromosoma
Kokapen zitogenetikoa	15q24.1
Hasiera	74719542 bp[1]
Amaiera	75017951 bp[2]
kokapena
Transkripzioak
RNA ID	NM_000499, NM_001319216 eta NM_001319217
Ensembl	Zerrenda ENST00000617691 ENST00000379727 ENST00000395048 ENST00000395049 ENST00000562201 ENST00000564596 ENST00000566503 ENST00000567032 ENST00000569630
Beste espezieetan
Sagu arrunt	Cyp1a1 (en)
Arratoi arrunt	Cyp1a1 (en)
Danio rerio	cyp1a (en)
Gene-adierazpen eredua
Ontologia
Kodetzen du	cytochrome P450 family 1 subfamily A member 1 (en)
Funtzio-molekularrak	Ikusi iron ion binding (en) oxygen binding (en) flavonoid 3'-monooxygenase activity (en) demethylase activity (en) oxidoreductase activity, acting on paired donors, with incorporation or reduction of molecular oxygen, reduced flavin or flavoprotein as one donor, and incorporation of one atom of oxygen (en) metal ion binding (en) steroid hydroxylase activity (en) catalytic activity (en) proteina lotura heme binding (en) oxidoreductase activity, acting on paired donors, with incorporation or reduction of molecular oxygen (en) enzyme binding (en) vitamin D 24-hydroxylase activity (en) oxidoreductase activity (en) aromatase activity (en) oxidoreductase activity, acting on diphenols and related substances as donors (en) monooxygenase activity (en) estrogen 16-alpha-hydroxylase activity (en) monooxygenase activity (en) Hsp70 protein binding (en) Hsp90 protein binding (en)
Osagai-zelularra	Ikusi zitoplasma organelle membrane (en) endoplasmic reticulum membrane (en) intracellular membrane-bounded organelle (en) mintza Erretikulu endoplasmatiko mitokondrio mitochondrial inner membrane (en)
Prozesu-biologikoak	Ikusi response to immobilization stress (en) maternal process involved in parturition (en) response to hypoxia (en) 9-cis-retinoic acid biosynthetic process (en) response to organic cyclic compound (en) coumarin metabolic process (en) vitamin D metabolic process (en) insecticide metabolic process (en) response to hyperoxia (en) response to antibiotic (en) demethylation (en) cellular response to organic cyclic compound (en) response to virus (en) Giza zahartze hepatocyte differentiation (en) epoxygenase P450 pathway (en) dibenzo-p-dioxin catabolic process (en) response to arsenic-containing substance (en) response to organic substance (en) positive regulation of G1/S transition of mitotic cell cycle (en) response to vitamin A (en) response to lipopolysaccharide (en) omega-hydroxylase P450 pathway (en) response to wounding (en) dibenzo-p-dioxin metabolic process (en) response to nematode (en) response to iron(III) ion (en) flavonoid metabolic process (en) response to food (en) liver development (en) camera-type eye development (en) digestive tract development (en) cell population proliferation (en) response to herbicide (en) porphyrin-containing compound metabolic process (en) ethylene metabolic process (en) lipid hydroxylation (en) steroid metabolic process (en) cellular response to copper ion (en) amine metabolic process (en) toxin metabolic process (en) response to toxic substance (en) regulation of lipid metabolic process (en) heterocycle metabolic process (en) hydrogen peroxide biosynthetic process (en) developmental process (en) long-chain fatty acid biosynthetic process (en)

CYP1A1 nazioartean adostutako akronimoa da P450 zitokromoaren entzima bati nahiz haren sintesia arautzen duen geneari buruz hitz egiteko. Eskuarki, geneari dagokionez, letra etzana erabiltzen da: CYP1A1. CYP1A (EC 1.14.14.1) entzima horri Aril-hidrokarburohidroxilasa edo AHH siglak ere deitzen zaizkio. CYP1 familiakoa da, 3 subfamiliaz, 3 genez eta sasigene batez osatua.^[3] Xenobiotikoen barruan sailkatuta, 1. familia osoak bezala, zenbait botikaren metabolismoan parte hartzen du (ik. g. teofilina) eta kolesterolaren, esteroideen eta beste lipido batzuen sintesian.^[4]

Bere familiako beste entzima batzuk hauek dira: CYP1A2 (15 kromosoman CYP1A1 kodetik 25 kb-ra dago gutxi gorabehera) eta CYP1B1.

Biokimika

CYP1A1 ere aril-4-monooxigenasa edo aril-hidrokarburohidroxilasa izenez ere ezagutzen da, aril-hidrokarburoak tartean dituzten erreakzioak katalizatzen baititu. Erreakzioa mota honetakoa da:

RH + flaboproteina erreduzitua + O₂ <=> ROH + flaboproteina oxidatua + H₂O,

non gogoratu behar baita flaboproteinak oxidorerreduktoreak direla, eta FAD koentzima gisa erabiltzen dutela (flabin-adenin-dinukleotidoa).^[5]

Rol toxikogenikoa

CYP1A1 erretikulu endoplasmatikoaren mailan aurkitzen da, bereziki arnas mukosan, eta haren adierazpena hidrokarburo aromatiko poliziklikoek (HAP) eragiten dute, tabako-kean dauden beste substantzia batzuen artean. Bere substratu endogenoa ezezaguna da, baina badakigu zenbait HAP bitarteko kartzinogenotan metabolizatzeko gai dela; beraz, CYP1A1 genea biriketako minbizia izateko arrisku handiagoarekin lotu izan da.

Hidrokarburo aromatiko poliziklikoen hidroxilazioa eragiten du, hala nola benzantrazenoa eta bentzopirenoa, tabakoaren kean dauden substantziak baitira.

Hidroxilatu ondoren, hidrokarburo horiek zelularen DNAri eragiten diote, eta mutazioak eragiten dituzte zenbait proto-onkogenetan, hala nola myc-an eta p53 gene ezabatzailean, eta horrek minbizia sor dezake.

Egiaztatu ahal izan denez, arrazoi genetikoengatik aril-hidrokarburohidroxilasa entzimaren jarduera handia duten erretzaileek joera handiagoa dute biriketako minbizia agertzeko jarduera txikia dutenek baino.^[6][7]

Erreferentziak

Kanpo estekak

• Datuak: Q14916461