Propithecus deckenii

Propithecus deckenii
Irudi gehiago
Iraute egoera
Galzori larrian  (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
Filuma	Chordata
Klasea	Mammalia
Ordena	Primates
Familia	Indriidae
Generoa	Propithecus
Espeziea	Propithecus deckenii Grandidier, 1867
Banaketa mapa

Propithecus deckenii Indriidae familiako ugaztun primate espeziea da. Lemur guztiak bezala, Madagaskarreko endemikoa da, Mahajanga eta Toliara iparraldean, uhartearen mendebaldean; Mahavavy ibaiaren iparraldean eta Manambolo ibaiaren hegoaldean, Tsirimbihina ibaia gainditu gabe, Propithecus verreauxiren iparraldeko muga egiten duen lekuan.

Taxonomia

Iraganean, P. verreauxiren subespezie bat zen. Zenbait autorek uste dute espezie hori P. coronatus-en sinonimo dela. Haren iparraldeko mugak argiak dira, eta Mahavavy eta Betsiboka ibaiek bereizten dituzte, baina ibaiaren jatorriaren aldean hibridoak aurkitu dira; edo uharteetan, non tarteko kolorazioko indibiduoak aurkitu diren. Are gehiago, itsasotik urrunen dagoen eremuan, Bongolava mendigunean, bi espezieen kolore-patroia duten indibiduoak ikusi dira.

Deskribapena

Bere gorputza 42 eta 48 cm artekoa da, gehi 50 edo 60 cm arteko isatsa, eta 2,5-3 kilogramora bitarteko pisua du; beraz, genero horren barruan espezie txikia da. Bizkarretik, zurixka krematsua da, tonu gorrituak ditu buruan, sorbaldetan eta izterretan. Aurpegia zuria eta beltza da, eta orban zurixka bat du muturrean.

Bizimodua

Haien dietari, portaerari eta ekologiari buruzko datuak oso urriak dira, eta ez dira askatasunean dauden aleetan aztertu. Hala ere, bi eta hamar ale bitarteko taldeak osatzen dituztela uste da. Baso lehor hostogalkorretan bizi da eta habitataren degradazioarekiko nahiko erresistenteak dirudite. Soalala hiriko eukaliptoetan ere ikusi ahal izan dira. Eguneko bizitza dute eta zuhaitzetan bizi ohi dira.

Arriskuak

IUCNren Zerrenda Gorrian duen estatusa «galzorian» da, azken hiru belaunaldietan (50 bat urte) biztanleria erdira jaitsi delako, bizi zen azalera-laurden bat galdu duelako. Habitat hori larre bihurtu da aziendarentzat, suteen bidez eta egurra biltzeko deforestazio bidez. Oso litekeena da hurrengo hiru belaunaldietan populazioa berriro %50 murriztea babes-neurririk hartzen ez bada. CITESen I. eranskinak babesten du, eta Madagaskarren eremu babestuen barruan daude populazioak. Ez da ehizatzen, tabua baita banaketa-barruti gehienetan.

Erreferentziak

Kanpo estekak

• Datuak: Q1184997
• Multimedia: Propithecus deckenii / Q1184997
• Espezieak: Propithecus deckenii