Havanasyndroom

Het Havanasyndroom is een reeks klinische tekenen en symptomen zoals die zijn gemeld door medewerkers van de Amerikaanse en Canadese ambassade in Havana die dateren van eind 2016 en daarna in enkele andere landen, waaronder de Verenigde Staten.[1][2] Het syndroom betreft het horen van vreemde rommelgeluiden, gehoorverlies, misselijkheid, hoofdpijn en geheugenverlies.

Donald Trump beschuldigde in 2017 Cuba van het plegen van niet nader gespecificeerde aanvallen die deze symptomen zouden veroorzaken. Als reactie op de veronderstelde aanvallen hebben de VS het personeel op hun ambassade tot een minimum teruggebracht.[3] In 2018 meldden Amerikaanse diplomaten in China problemen die vergelijkbaar waren met die in Cuba. Ook undercover CIA-agenten die in andere landen samenwerkten met partneragentschappen om Russische geheime operaties tegen te gaan meldden klachten als bij het Havanasyndroom.[4][5]

Later onderzoek van de getroffen diplomaten in Cuba, zoals gepubliceerd in het tijdschrift JAMA in 2018, vond bewijs dat de diplomaten een vorm van hersenletsel hadden opgelopen, maar kon de oorzaak van het letsel niet bepalen.[6][7] Hoewel er onder experts geen consensus bestaat over de oorzaak van de symptomen, stelt een co-auteur van de JAMA-studie microgolfwapens als "een hoofdverdachte" voor het fenomeen.[8][9] De deskundigencommissie van de Amerikaanse National Academies of Sciences, Engineering and Medicine concludeerde in december 2020 dat microgolfenergie (in het bijzonder gerichte gepulseerde RF-energie) "het meest plausibele mechanisme lijkt te zijn om deze gevallen te verklaren onder de gevallen die de commissie in overweging nam", maar ook "elke mogelijke oorzaak blijft speculatief."[10][11] De Amerikaanse inlichtingendiensten hebben geen consensus of formele vaststelling bereikt over de oorzaak van het Havanasyndroom, maar niet nader genoemde bronnen in de inlichtingendienst en zowel de regering-Trump als -Biden hebben in de pers vermoedens geuit dat de Russische militaire inlichtingendienst verantwoordelijk is.[12][13]

Het meest recent gerapporteerde incident vond plaats op de Amerikaanse ambassade in Hanoi (Vietnam) op 24 augustus 2021.[14] Het vliegtuig van de Amerikaanse vicepresident Kamala Harris (Air Force Two) werd verschillende uren opgehouden door de melding van een, zoals de Amerikanen het omschrijven, 'anomalous health incident'. Volgens CNN gaat het dan meestal om het Havanasyndroom. Na enkele uren werd geoordeeld dat de reis vanuit Singapore door kon gaan naar Hanoi.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Entous, Adam, "The Mystery of the Havana Syndrome: Unexplained brain injuries afflicted dozens of American diplomats and spies. What happened?", The New Yorker, 19 november 2018. Gearchiveerd op 27 november 2018. Geraadpleegd op 3 december 2018.
  2. Payne, Elizabeth, "Ottawa doctor treating Canadian diplomats with mysterious 'Havana syndrome'", Ottawa Citizen, 30 november 2018. Gearchiveerd op 4 december 2018. Geraadpleegd op 3 december 2018. "It is being called Havana syndrome and officials in Canada and the United States, where more than 20 diplomats have been affected, are trying to identify the cause of the injuries."
  3. Trump says Cuba 'responsible' for alleged sonic attacks, but offers no evidence. The Guardian (October 16, 2017). Gearchiveerd op October 16, 2017. Geraadpleegd op 7 december 2017.
  4. "China Pledges to Investigate Fears of Sonic Attacks on U.S. Diplomats", The New York Times, June 7, 2018. Gearchiveerd op June 12, 2018. Geraadpleegd op June 7, 2018.
  5. Ana Swanson, U.S. Diplomats and Spies Battle Trump Administration Over Suspected Attacks. The New York Times (October 19, 2020). Gearchiveerd op October 19, 2020. Geraadpleegd op October 20, 2020.
  6. Ragini Verma (2019). Neuroimaging Findings in US Government Personnel With Possible Exposure to Directional Phenomena in Havana, Cuba. JAMA 322 (4): 336–347. PMID 31334794. PMC 6652163. DOI: 10.1001/jama.2019.9269.
  7. Benedict Carey, "Were U.S. Diplomats Attacked in Cuba? Brain Study Deepens Mystery", New York Times, July 23, 2019. Gearchiveerd op 2 december 2020. Geraadpleegd op July 23, 2019.
  8. (en) Broad, William J., "Microwave Weapons Are Prime Suspect in Ills of U.S. Embassy Workers", New York Times, 1 september 2018. Gearchiveerd op May 13, 2020. Geraadpleegd op 2 september 2018.
  9. CUBA Unexplained Events Investigation - Final Report. Centers for Disease Control and Prevention (3 december 2019).
  10. Breslauer, Brenda, "'Havana Syndrome' likely caused by pulsed microwave energy, government study finds", NBC News, 5 december 2020. Gearchiveerd op March 3, 2021. Geraadpleegd op February 27, 2021.
  11. (en) "'Havana syndrome' likely caused by directed microwaves - US report", BBC, 6 december 2020. Gearchiveerd op 5 juni 2023.
  12. Lara Seligman & Andrew Desiderio, "Russian spy unit suspected of directed-energy attacks on U.S. personnel", Politico, May 10, 2021. Gearchiveerd op 6 mei 2023.
  13. Adam Entous, Are U.S. Officials Under Silent Attack? (May 31, 2021). Gearchiveerd op 5 juni 2023. "Top officials in both the Trump and the Biden Administrations privately suspect that Russia is responsible for the Havana Syndrome. Their working hypothesis is that agents of the G.R.U., the Russian military's intelligence service, have been aiming microwave-radiation devices at U.S. officials to collect intelligence from their computers and cell phones, and that these devices can cause serious harm to the people they target."
  14. Jasmine Wright, Kevin Liptak, Jeremy Diamond and Kate Sullivan (CNN), CNN: Possible Havana syndrome incident delayed Harris flight to Vietnam.. CNN. Gearchiveerd op 26 augustus 2021. Geraadpleegd op 25 augustus 2021.