Loena 15

Loena 15
Plaats uw zelfgemaakte foto hier
Algemene informatie
NSSDC ID 1969-058A
Organisatie Sovjet-Unie
Aannemers GSMZ Lavochkin
Lancering 13 juli 1969
Lanceerplaats Kosmodroom Bajkonoer
Gelanceerd met Proton 8K82K + Blok D
Missielengte 8 dagen
Massa 5600 kg
Portaal  Portaalicoon   Astronomie
Ruimtevaart

Loena 15 (Russisch: Луна-15) (Ye-8-5 serie) was een onbemand ruimtevaartuig van de Sovjet-Unie en maakte deel uit van het Loenaprogramma. Op 21 juli 1969, het tijdstip dat de Apollo 11 astronauten de eerste wandeling van mensen op de maan voltooiden, begon een onbemand Sovjet-ruimtescheepje dat zich in een baan om de maan bevond, de Loena 15, aan een afdaling naar het maanoppervlak. De lancering had drie dagen voor die van de Apollo 11 plaatsgevonden. Het was de derde poging van de Sovjet-Unie om maanstof terug te brengen naar de aarde. Het Russische ruimtescheepje sloeg echter te pletter om 15.50 uur UT, enkele uren voor het geplande vertrek van de Amerikanen.[1]

Missie

Loena 15 was uitgerust om de ruimte rondom de maan, het zwaartekrachtveld van de maan en de chemische samenstelling van maanstenen te onderzoeken. Ze was ook in staat tot het maken van foto’s van het maanoppervlak. Loena 15 was in een baan tussen maan en aarde gebracht en vandaar naar de maan gezonden. Na een koerscorrectie op de dag na de lancering, halverwege de afstand, kwam ze in een baan om de maan, het was 10.00 uur UT op 17 juli 1969. Ze bleef nog twee dagen in een baan om de maan, terwijl controleurs alle boordsystemen controleerden en twee baanmanoeuvres uitvoerden. Er was 86 keer met het scheepje gecommuniceerd en het had 52 omlopen op verschillende breedtegraden en op verschillende hoogte afgelegd, toen het zijn afdaling begon. De astronauten Armstrong en Aldrin hadden reeds voet op de maan gezet, toen Loena 15 haar belangrijkste remraket liet branden om op het maanoppervlak te gaan landen. Het was 15:47 UT op 21 juli. Helaas stopte het radioverkeer na vier minuten op 3 kilometer hoogte. Het ruimteschip sloeg in op het maanoppervlak op 21 juli 1969. Waarschijnlijk is het neergestort op een berg. De inslag coördinaten zijn 17° noorderbreedte en 60° oosterlengte in Mare Crisium, zo'n 800 km van de landingsplaats van Apollo 11. De Sovjet-Unie vermeldde vervolgens, dat "...de vlucht was beëindigd en dat de Loena zijn taak had verricht..."[2], hetgeen natuurlijk onzin was aangezien het toestel bodemmonsters moest verzamelen. Er is een audio-opname van het neerstorten gemaakt door de Britse technici van de radiotelescoop in Jodrell Bank.

Context en gevolgen

Dat de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten beide afzonderlijk een ruimtemissie met hetzelfde doel uitvoerden, had alles te maken met de ruimtewedloop die als propaganda moest dienen in de Koude Oorlog. Loena 15 was echter ook het begin van samenwerking tussen de twee supermachten, want de Amerikanen mochten beschikken over het vluchtplan om botsingen te voorkomen.[3]

Externe link

  • (en) Zarya - Luna programme chronology
Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Luna 15 op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

  1. Russian spacecraft landed on moon hours before Americans. telegraph.co.uk (4 July 2009). Gearchiveerd op 4 februari 2012. Geraadpleegd op 15 november 2009.
  2. Operatie maan, 1969, uitgeverij Sijthoff, auteur: Chriet Titulaer, blz. 169
  3. Recording tracks Russia's Moon gatecrash attempt
· · Sjabloon bewerken
Loenaprogramma

Loena 1958A · Loena 1958B · Loena 1958C · Loena 1 · Loena 1959A · Loena 2 · Loena 3 · Loena 1960A · Loena 1960B · Spoetnik 25 · Loena 1963B · Loena 4 · Loena 1964A · Loena 1964B · Kosmos 60 · Loena 1965A · Loena 5 · Loena 6 · Loena 7 · Loena 8 · Loena 9 · Kosmos 111 · Loena 10 · Loena 11 · Loena 12 · Loena 13 · Loena 1968A · Loena 14 · Loena 1969A · Loena 1969C · Loena 15 · Kosmos 300 · Kosmos 305 · Loena 1970A · Loena 16 · Loena 17 · Loena 18 · Loena 19 · Loena 20 · Loena 21 · Loena 22 · Loena 23 · Loena 1975A · Loena 24 · Loena 25 · Loenochod

Sovjet-Unie
· · Sjabloon bewerken
Verenigde Staten
Records in de ruimtevaart
Eerste:satelliet · dier in baan om aarde · veilig teruggekeerde levende wezens · mens · vrouw · wandeling · foto's van de achterkant van de maan · mens op de maan · ruimtestation
Langst(e):ruimtereis · operationeel ruimtestation