Pemón (volk)

Pemón
Een Pemónhuis (2012)
Totale bevolking ~31.440[1][2][3]
Verspreiding Gran Sabana, Bolívar, Venezuela
grensgebied Guyana en Roraima, Brazilië
Taal Pemón, Spaans
Geloof Christendom, Animisme[4]
Verwante groepen Macushi, Ingarikó
Portaal  Portaalicoon   Landen & Volken

Pemón is een inheems volk, dat woonachtig is in de Gran Sabana-savanne van de Venezolaanse deelstaat Bolívar. Ze wonen ook in het grensgebied met Guyana waar ze Arecuna worden genoemd,[5] en in het grensgebied met de Braziliaanse deelstaat Roraima waar ze Taurepang worden genoemd.[1] Ze spreken Pemón, een Caribische taal.[6] Er zijn ongeveer 30.148 Pemón in Venezuela (2011),[2] 792 in Brazilië (2014),[1] en ongeveer 500 in Guyana.[3]

Groepen en namen

Pemón betekent in hun eigen taal "mensen" of "ons". De Pemón bestaat uit zes subgroepen die zichzelf identificeren als Pemón: Arecuna, Ingarikó, Kamarakoto, Macushi, Mapoyo, en Taurepang.[1] De Ingarikó en Macushi worden door Brazilië en Guyana beschouwd als aparte volken.[5][7][8] De term Taurepang is problematisch, omdat het volgens Cesáreo de Armellada "verkeerd spreken" betekent, en een pejoratieve lading heeft.[1]

Geschiedenis

Er is weinig bekend over de Pemón voor 1750.[6] Rond 1790 werden de Pemón in Brazilië bijelkaar gedreven hetgeen leidde tot een opstand tegen de Portugezen.[1] Op het einde van de 19e eeuw waren Engelse missionarissen actief onder de Pemón.[6] In Brazilië werd het gebied rond de Rio Branco gekoloniseerd door ranchers wat leidde tot een verdrijving van de Pemón naar de buurlanden.[1] In 1931 werd het Venezolaanse gebied bezocht door katholieke missionarissen, en in 1936 vond een goldrush plaats in Gran Sabana. Het gebied werd in de jaren 1960 ontsloten door wegen en vliegvelden.[6]

In 1999 werd de Kueka, een rode steen van 35 ton die door de Pemón als heilig werd beschouwd, verplaatst naar Großer Tiergarten in Berlijn.[9] In 2020 is de steen weer teruggegeven.[10]

In 2018 begon het Pemon conflict, een gewapend conflict tussen de regering Maduro, Pemónrebellen, en georganiseerde misdaadgroepen. Het conflict gaat over de goud- en diamantmijnen in het gebied, en specifiek over de Orinoco Mining Arc.[11] Het conflict heeft geresulteerd in mensenrechtenschendingen, een onbekend aantal doden, en een vluchtelingenstroom naar Brazilië.[12]

Foto's

  • Pemóndorp
    Pemóndorp
  • Pemónmeisje
    Pemónmeisje
  • Schoolkinderen in uniform (1995)
    Schoolkinderen in uniform (1995)
  • Waterval in Gran Sabana
    Waterval in Gran Sabana
Bronnen, noten en/of referenties
  1. a b c d e f g (en) Socio Ambiental, Taurepang
  2. a b (es) Census Venezuela, Censo 2011 - Estructura poblacional indígena, 2011
  3. a b (en) Joshua Project, Pemon, Arekuna in Guyana
  4. (en) Joshua Project Patamona in Guyana
  5. a b (en) Ministry of Amerindian Affairs, Indigenous Nations
  6. a b c d (en) Every Culture, Pemon
  7. (en) Socio Ambiental, Macuxi
  8. (en) Socio Ambiental, Ingarikó
  9. (en) Der Spiegel, The Kueka Stone: A Venezuelan Indigenous Group Battles Berlin, 7 oktober 2011
  10. (en) AP News, Sacred Venezuelan stone back home after hiatus in Berlin, 17 april 2020
  11. (en) The Guardian, Venezuela's mining arc: a legal veneer for armed groups to plunder, 8 juni 2019
  12. (en) Bureau van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Vluchtelingen, Report of the United Nations High Commissioner for Human Rights on the situation of Human rights in the Bolivarian Republic of Venezuela, pp.12-13, 4 juli 2019
· · Sjabloon bewerken
Vlag van Guyana
Inheemse volken in Guyana

Akawaio · Arecuna · Arowakken (Lokono) · Karaïben (Kari’na) · Macushi · Patamona · Waiwai · Wapishana · Warau
Mawayana · Taruma · Trio

· · Sjabloon bewerken
Vlag van Brazilië
NoordAikanã · Akuntsu · Akuriyo · Amanayé · Anambé · Aparai · Asháninka · Asurini do Tocantins · Ingarikó · Karaïben (Kari’na) · Karipuna do Amapá · Katuena · Mawayana · Macuxi · Palikur · Patamona · Sikiiyana · Taurepang · Trio · Tucano · Tunayana · Waiwai · Wapishana · Wayampi · Wayana · Yaminawá
NoordoostAwá
Centraal-WestAweti · Bororo · Botokuden · Guaraní · Kalapalo · Kamaiurá · Kuikuro · Mehinako · Yawalapiti
Zuid en ZuidoostBotokuden