Zuivel

Zuivel is de algemene naam voor uit rauwe melk bereide producten. Deze melk is uitgescheiden door de melkklieren van zoogdieren. Mensen gebruiken vooral de melk van koeien, schapen, geiten, kamelen, paarden, waterbuffels en jaks.

Vroeger vond het verwerken van melk tot zuivelproducten vooral plaats op de boerderij, dit proces is verschoven naar een zuivelfabriek.

De oudste te dateren bron voor het woord 'zuivel' (Middelnederlands 'suvel') is een Latijnse oorkonde uit 1293, die vermeldt: nec vllam zuuel ('noch enige zuivel').^[1]

Zuivelproducten

boter, een emulsie van waterdruppels in vet.
- (margarine en halvarine zijn geen melkproducten)
chocolademelk
consumptie-ijs
crème fraîche, aangezuurde room met 35% melkvet of meer
hangop, yoghurt of karnemelk die in een thee- of kaasdoek heeft gehangen om dikker te worden
jakmelk, de uiterst vette melk van de jakkoe
- jakboter, de zeer zoute gekarnde room van jakmelk
kaas
karnemelk (informeel ook: botermelk), een vetarm, licht zuur, drinkbaar product van afgeroomde melk
kefir, een dik vloeibare, licht zure (koolzuurhoudende) en licht alcoholische melkdrank
koffiemelk, ingedikte (geëvaporeerde), gehomogeniseerde en gesteriliseerde melk
kwark
lassi
melk
- taptemelk
melkpoeder
pap
pudding
room
- koffieroom
- slagroom
skyr, een oorspronkelijk IJslandse magere kwark met de textuur van yoghurt
smetana, een Russisch/Oost-Europees roomproduct
umer, een gefermenteerde ingedikte halfvolle melk (Deens: ymer)
vla
wei, de vloeistof die bij de kaasbereiding ontstaat door het stremmen van de melk
yoghurt, een op gecontroleerde wijze gefermenteerd en verzuurd melkproduct
zuiveldrank
zure room

Zuivelproducenten

Hier volgt een lijst van de 11 grootste zuivelproducenten ter wereld, gemeten naar de omzet:

in miljarden euro
Ranking	Bedrijf	Land	Omzet 2013^[2]	Omzet 2006^[3]^[4]
1	Nestlé	Zwitserland	21,3	14,8 (1)
2	Danone	Frankrijk	15,2	8,8 (2)
3	Lactalis	Frankrijk	14,6	8,3 (4)
4	Fonterra	Nieuw-Zeeland	11,5	6,7 (7)
5	FrieslandCampina	Nederland	11,2	8,3 (3)
6	Dairy Farmers of America	Verenigde Staten	11,2	6,3 (8)
7	Arla Foods	Denemarken	9,4	6,9 (6)
8	Saputo	Canada	6,6	-
9	Dean Foods	Verenigde Staten	6,5	7,4 (5)
10	Yili	China	5,7	-
11	Unilever	Nederland	5,6	4,3 (10)