Czesław Jaroszyński

Czesław Jaroszyński (ur. 29 lipca 1931 w Balewiczach, zm. 27 stycznia 2020^[1] w Warszawie) – polski aktor teatralny i filmowy, wykładowca retoryki, poeta.

Życiorys

Urodził się na ziemi nowogródzkiej, gdzie spędził dzieciństwo. W 1940 wraz z rodziną został przesiedlony w głąb Związku Radzieckiego, gdzie mieszkali kolejnych sześć lat. Po powrocie z zesłania cała rodzina osiedliła się na ziemiach odzyskanych w Siedlęcinie. W Jeleniej Górze ukończył gimnazjum, a następnie we Wrocławiu rozpoczął studia filozoficzne i teologiczne. W 1954 zdecydował się rozpocząć naukę w PWST w Łodzi, którą ukończył w 1958. Po uzyskaniu dyplomu rozpoczęła się współpraca aktora z teatrami warszawskimi, która trwała z krótkimi przerwami do 1990, kiedy to wycofał się z zawodu aktora; z teatrem pozostawał jednak nadal związany, pisując recenzje teatralne.

Ma w swoim dorobku około trzydziestu występów w filmach. Od połowy lat osiemdziesiątych prowadził ponadto wykłady z retoryki na Uniwersytecie Warszawskim; jest także współautorem, wraz z synem Piotrem (profesorem KUL), podręcznika pt. Podstawy retoryki klasycznej (1998).

W wyborach w 1991 kandydował do Sejmu z listy Wyborczej Akcji Katolickiej.

W 1993 ukazał się w Poznaniu jego zbiór wierszy pt. Poezje a w 2000 w Warszawie - Bajki ezopowe (wydanie drugie: 2001). Jest też autorem książki Zesłanie, opowieść o tamtym czasie (Szczecinek 2004; wydanie poszerzone pt. Zesłanie i trudne powroty, Szczecinek 2014), będącej zapisem wspomnień z zesłania w głąb Związku Radzieckiego.

Pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie.

Teatr

• Teatr Klasyczny w Warszawie (1958–1963)
• Teatr Powszechny w Warszawie (1963–1967)
• Teatr Narodowy w Warszawie (1969–1974)
• Teatr Polski w Poznaniu (1974–1975)
• Teatr Polski w Warszawie (1977–1983)
• Teatr Narodowy w Warszawie (1983–1990)

Filmografia

• Tajemnica puszczy (1990), reż. A. Barszczyński – Zachary
• Republika nadziei (1986), reż. Z. Kuźmiński – doktor Aleksander Dubiski, przewodniczący Rady Ludowej
• Temida (1985), reż. M. Malinowski – doktor Markiewicz, lekarz Błockiego
• 111 dni letagu (1984), reż. J. Sztwiertnia – więzień – wojewoda
• Dom świętego Kazimierza (1983), reż. I. Gogolewski – kapitan Zakrzewski
• Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (1979–1981) reż. J. Sztwiertnia
• Klejnot wolnego sumienia (1981), reż. G. Królikiewicz – Konarski
• Czwartki ubogich (1981), reż. S. Szyszko – ordynator
• Misja (1980), reż. P. Komorowski – ksiądz, znajomy Rafaela
• Bo oszalałem dla niej (1980), reż. S. Chęciński – aktor w przedstawieniu „Marek Aureliusz”
• Wśród nocnej ciszy (1978), reż. T. Chmielewski – nadkomisarz
• Rodzina Połanieckich (1978), reż. J. Rybkowski
• Dux Polonarum – Niemcza 1017 rok (1978), reż. J. Chodnikiewicz
• Ostatnie okrążenie (1977), reż. K. Rogulski – dowódca organizacji „Wilki”
• Biohazard (1977), reż. J. Kubik
• Szaleństwo Majki Skowron (1976), reż. S. Jędryka – Henryk, komendant MO, ojciec Ariela
• Znikąd donikąd (1975), reż. K. Kutz – ksiądz
• Czerwone i białe (1975), reż. P. Komorowski – Rafał Naziemiec
• Wielkanoc (1974), reż. W. Marczewski – Marek, mąż Anny
• Linia (1974), reż. K. Kutz – Michał Górczyn
• Janosik (1974), reż. J. Passendorfer – harnaś Bardos
• Janosik (1973), reż. J. Passendorfer – harnaś Bardos
• Czarne chmury (1973), reż. A. Konic – kowal Fritz
• Odejścia, powroty (1972), reż. W. Marczewski – Jan Kwapiński „Topola”
• Podróżni jak inni (1969), reż. W. Marczewski – Niemiec
• Podziemny front odc. O życie wroga (1965), reż. H. Drapella – żołnierz niemiecki w fabryce

Przypisy

Bibliografia

• Czesław Jaroszyński w bazie filmpolski.pl
• Czesław Jaroszyński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-09] .
• Czesław Jaroszyński w bazie IMDb (ang.)
• Czesław Jaroszyński w bazie Filmweb

Linki zewnętrzne

• Czesław Jaroszyński na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”