Dilbert

Ten artykuł od 2023-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Dilbert

Autor	Scott Adams
Aktualizacje	codziennie
Język	angielski
Data rozpoczęcia	16 kwietnia 1989
Data zakończenia	nie dotyczy
Strona internetowa

Dilbert – postać komiksowa stworzona przez Scotta Adamsa, bohater serii jego książek oraz tworzonych codziennie pasków komiksowych. Jest alegorią inżyniera pracującego w amerykańskiej korporacji. Samotny kawaler przed czterdziestką, wiecznie przepracowany, dręczony przez decyzje niekompetentnego zarządu (przydział niewykonalnych zadań, uczestniczenie w nic nie wnoszących spotkaniach, etc.). Charakterystyczna jest twarz bez ust i źrenic. Emocje okazuje różnymi ułożeniami brwi. Rzadko włosami, które mogą stanąć dęba gdy się przestraszy. Tymczasem inne postaci mają normalne twarze. Mieszka z psem o imieniu Piesbert (Dogbert), szczurem Szczurbertem (Ratbert) i dinozaurem Bobem.

Inne postacie z komiksów i książek Scotta Adamsa

Szef – nie ma imienia, nazywany przez pracowników „Rogatowłosy” (ang. „Pointy haired”); jedna z ważniejszych postaci. Jest przedstawiany na dwa sposoby: albo jako całkowicie niekompetentna i bezmyślna jednostka, która nie rozumie zadawanych mu pytań, a decyzje podejmuje na podstawie czynników losowych lub zależnych od zdarzeń niezwiązanych z treścią pytania (polecenie od własnego przełożonego, chęć zabłyśnięcia przed prasą/przełożonym); albo jako amoralny, perfidny manager, którego celem jest zarobienie jak największej ilości pieniędzy, przy minimalnych podwyżkach dla podwładnych, lub zmniejszenie morale; współpracuje przy tym z Kotbertem (Catbertem). Wielokrotnie, ze szkodą dla firmy, korzysta z usług zewnętrznych firm (w tym usług konsultingowych dostarczanych przez Piesberta (Dogberta)), zwykle zachęcony tanimi sztuczkami (darmowe gadżety, niezrozumiałe tłumaczenie, brzmiące jak kompetentne). Kiedyś miał włosy, które później uformowały się w rogi.
Wally – kolega Dilberta z pracy. Całe dni spędza nie robiąc nic prócz picia kawy. Mimo że oficjalnie przyznaje, że nie zamierza wykonywać żadnych obowiązków służbowych, zawsze udaje mu się uniknąć zwolnień. W tajniki unikania pracy wprowadza Asoka.
Alice – najbardziej kompetentna i pracowita ze wszystkich mieszkańców firmowych zagródek. Można ją rozpoznać po charakterystycznej trójkątnej fryzurze. Jest wiecznie sfrustrowana z powodu niedoceniania jej pracy. Od pewnego czasu używa swej „pięści śmierci” do karania wrednych lub niekompetentnych współpracowników.
Kotbert (Catbert) – szef HR (zasoby ludzkie) w firmie Dilberta. Jego jedynym zadaniem jest wymyślanie przepisów zmniejszających morale załogi, w czym wielokrotnie spiskuje z szefem Dilberta.
Szczurbert (Ratbert) – mały naiwny szczur. W komiksie pełni rolę wesołego nieszkodliwego głupka. Uciekł z laboratorium i dołączył do paczki Dilberta. Mieszka z Dilbertem, jest również zatrudniany w jego firmie, zwykle na najgorzej płatnych i podrzędnych stanowiskach (np. praktykant). Zdarzyło mu się być wybranym nawet na managera, skąd jednak szybko został zwolniony, kiedy okazało się, że ma najlepsze wyniki.
Śmieciarz – najmądrzejszy śmieciarz na świecie. Potrafi znaleźć pozytywną stronę i rozwiązanie każdego problemu, z którym przychodzi do niego Dilbert. Potrafi skonstruować urządzenie klonujące, fazer, robota i „broń przeciwgłupotową”, która niszczy głupią część każdego człowieka, pozostawiając resztę nietkniętą.
Piesbert (Dogbert) – najlepszy przyjaciel Dilberta. Często podejmuje się wysoko płatnych prac jako konsultant i doradca techniczny, zawsze wykorzystując przy tym naiwność swoich klientów (swoje rozmowy jako doradca zaczyna od frazy „Jak mogę pana/panią nadużyć?”/„How may I abuse you?”). Ma tylko jedno marzenie – zostać panem świata. Warto zauważyć, że kiedy w jednym z odcinków pojawił się przybyły z przyszłości Dilbert, zwracał się do Piesberta „Wasza Wysokość” – co sugerowałoby, że kiedyś w przyszłości Piesbert rzeczywiście będzie władcą. Przez krótki czas był despotycznym królem Elbonii.
Asok – młody niedoświadczony stażysta o hinduskim pochodzeniu. Pracowity i inteligentny, choć naiwny i nierozumiejący zasad działania firmy. Jego IQ wynosi 240, jest ponadto absolwentem Indyjskiego Instytutu Technologii, gdzie doskonalił m.in. swoje paranormalne zdolności. Potrafi telepatycznie m.in. podgrzać wodę, wyobrażając sobie ogień i wyhodować trzecią rękę.
Głośny Howard (Loud Howard) – pracuje w firmie Dilberta. Osoby przebywające blisko niego najczęściej zatykają uszy, by nie ogłuchnąć. W jednym z odcinków kichnięciem rozerwał na strzępy zaproszonego na spotkanie pracownika działu marketingu. Na co dzień nieszkodliwy, trochę zakompleksiony kawaler.
Topper – pracownik, który wypowiada się na każdy temat, przedstawiając siebie, jako osobę, która osiągnęła biegłość w tej dziedzinie. Swoje wypowiedzi zaczyna od frazy „To jeszcze nic, ja…”.
Mama Dilberta – kobieta, uwielbiająca piec ciasta, lecz także posiadająca głęboką wiedzę techniczną.
Tata Dilberta – kilkanaście lat temu poszedł do baru z hasłem „zjedz, ile możesz”. Wyjdzie dopiero, jak będzie pewien, że zjadł tyle, ile mógł. Jest w barze od Bożego Narodzenia 1992 roku.
Bob dinozaur – pewnego dnia Dilbert obliczył, że nie jest możliwe, by wszystkie dinozaury wyginęły, odkrywając tym samym Boba. Bob ma żonę Dawn i syna Reksa (oboje mieszkają w domu Dilberta) – ale nie są oni widywani równie często, co Bob.
Elbonianie – mieszkańcy Elbonii, małego, zabagnionego kraju Czwartego Świata. Autor używa go, gdy potrzebuje kraju, który byłby „zagranicą” dla czytelników z całego świata. W Elbonii wszyscy chodzą po kolana w błocie, noszą brody i wysokie czapki. W jednym z odcinków Elbonia została zaatakowana przez Francję, która przerwała działania wojenne, gdy okazało się, że sprzedaż na złom zrzucanych bomb zwiększyła trzykrotnie PKB tego kraju. Była w stanie wojny z sąsiednią Kneebonią.
Carol (Dilbert) – sekretarka „z piekła rodem”: nienawidzi swojej pracy i próbuje różnymi sposobami zlikwidować szefa.
Ted typowy koleś (Ted the generic guy) – występuje tak naprawdę pod różnymi imionami, pełniąc rozliczne funkcje postaci epizodycznych.
Phil – Książę Półmroku – Rodzaj diabła odpowiedzialnego za karanie ludzi za grzeszki i wtrącanie ich do Piekiełka. Pojawia się u Dilberta, by karać go za podbieranie papieru do ksero albo ketchupu z McDonalda. Zamiast wideł posiada ogromną łyżkę. Jest bratem Rogatowłosego szefa.

Zasada Dilberta

"Zasada Dilberta" sformułowana i nazwana została przez Scotta Adamsa przy okazji tworzenia komiksu jako jedno z praw biurokracji. Stanowi ona, że pracownicy niekompetentni (o najmniejszych kompetencjach) awansowani są na stanowiska kierownicze, zwłaszcza średniego szczebla, ponieważ na nich wyrządzą najmniej szkód. Stanowi uzupełnienie zasady Petera i choć podobnie jak ona została napisana w formie satyrycznej, jej prawdziwość została dostrzeżona.^[1]

Książki (wydane po polsku)

Zasada Dilberta (The Dilbert Principle, 1996)
Piesberta ściśle tajny podręcznik szefowania (Dogbert's Top Secret Management Handbook, 1996)
Przyszłość według Dilberta (The Dilbert Future, 1997)
Radość z pracy według Dilberta (The Joy of Work, 1998)
Dilbert i (nie tylko) biurowi kombinatorzy (Dilbert and the Way of the Weasel, 2002)
Dilbert i cała biurowa „mena(d)żeria” (Seven Years of Highly Defective People, 2002)
Dilberta skarbnica niedzielnych historyjek (Dilbert-a treasury of Sunday strips, 2000)
Dilberta próba ucieczki z biurowej zagródki 2003
Nie wdepnij w kierownika 2004
Przynieście mi głowę gońca 2004
Gdy język ciała zawodzi 2007
Słowa, których wolelibyśmy nie usłyszeć w czasie oceny rocznej (Words You Don't Want to Hear During Your Annual Performance Reviev, 2007)
Nie stójcie tam, gdzie spadnie kometa i wytryśnie ropa naftowa (Don't Stand Where the Comet is Assumed to Strike Oil, 2008)
Twoja głowa jarzy się jak świetlówka (The Fluorescent Light Glistens off Your Head, 2008)
Losowe akty zarządzania (Random Acts of Management, 2009)

Serial animowany

Powstał również amerykański serial animowany, który w Polsce był emitowany wyłącznie w nieistniejącym już kanale telewizyjnym Wizja Jeden.

Polska wersja

Wersja Polska: Master Film
Reżyseria: Maria Horodecka
Dialogi: Joanna Klimkiewicz, Magdalena Kiesewetter
Dźwięk: Renata Gontarz
Montaż: Gabriela Turant-Wiśniewska
Kierownictwo produkcji: Dariusz Falana