Dramma per musica

Strona tytułowa libretta opery L'Erismena

Dramma per musica, dramma in musica, dramma musicale (wł.) – w XVI wieku termin określający operę włoską[1][2] zapisywany na stronach tytułowych librett celem określenia autorstwa tekstu napisanego na zlecenie kompozytora[3] lub – jeśli pomysłodawcą był autor libretta – celem określenia muzycznego przeznaczenia[4]. W XVIII wieku termin stosowany m.in. przez J.S. Bacha na określenie kantat świeckich[1][2] oraz – powszechnie – na określenie oper poważnych[5], przez co współcześnie stał się wymiennie stosowany z terminem opera seria[3][4].

Cechami charakterystycznymi dramma per musica były majestatyczny wstęp chóralny, naprzemienne recytatywy i zamknięte, śpiewne formy cantabile lub cabaletta, oraz finał z uczestnictwem chóru i solistów[6].

Znaczenie terminu dramma per musica było czasami błędnie interpretowane jako „dramat poprzez muzykę” w odniesieniu do technik muzyczno-dramatycznych stosowanych przez kompozytorów[3].

Wybrane dramma per musica:

  • Święty Aleksy Stefano Landiego z librettem Giulio Rospigliosiego (1634)[2],
  • Koronacja Poppei Claudio Monteverdiego z librettem Giovanni Francesco Busenellego(inne języki) (1642)[1],
  • L'Erismena(inne języki) Francesco Cavallego z librettem Aurelio Aurelego(inne języki) (1655)[3],
  • Lucio Silla Wolfganga Amadeusa Mozarta z librettem Giovanniego de Gamerra(inne języki) (1772)[7],
  • Otello Gioacchina Rossiniego z librettem Francesco Berio di Salsa(inne języki) (1816)[8].

Przypisy

  1. ↑ a b c dramma per musica, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-02-15] .
  2. ↑ a b c Baculewski et al. 2006 ↓, s. 200.
  3. ↑ a b c d Dramma per musica, [w:] Grove Music Online, Oxford University Press, 2001, DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.08139 [dostęp 2024-02-15]  (ang.).
  4. ↑ a b Warrack i West 1992 ↓, s. 205.
  5. ↑ Kennedy 2013 ↓, s. 243.
  6. ↑ Cao 2014 ↓, s. 10.
  7. ↑ Kennedy 2013 ↓, s. 508.
  8. ↑ Cao 2014 ↓, s. 8.

Bibliografia

  • Krzysztof Baculewski et al.: Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-13410-0.
  • Hélène Cao. Otello. Guide d'écoute. „Avant Scene Opera”. 278, s. 8–11, 2014-01-06. Paryż: Editions Premieres Loges. ISSN 0295-1371. 
  • Michael Kennedy: The Oxford dictionary of music. Oksford: Oxford University Press, 2013. ISBN 978-0-19-957854-2.
  • John Warrack, Ewan West: The Oxford dictionary of opera. Oksford: Oxford University Press, 1992. ISBN 978-0-19-869164-8.
Encyklopedia internetowa (gatunek opery):
  • PWN: 3894127