Franciszek Pichler

Franciszek Pichler
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia

20 stycznia 1893
Brzecław

Data i miejsce śmierci

między 13 a 14 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

Szkoła Karabinów Maszynowych DOG „Kraków”,
12 Pułk Piechoty,
10 Pułk Piechoty,
51 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych,
Korpus Ochrony Pogranicza

Stanowiska

kwatermistrz KOP

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941)

Franciszek Pichler (ur. 20 stycznia 1893 w Brzecławiu na Morawach[1], zm. między 13 a 14 kwietnia[2] 1940 w Katyniu) – kapitan piechoty w stanie spoczynku Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Walecznych, ofiara zbrodni katyńskiej[3].

Życiorys

Syn Ferdynanda i Janiny z Regiów[4]. Uczestnik I wojny światowej w szeregach armii austro-węgierskiej[5]. W 26 sierpnia 1919 w związku z rozwiązaniem Szkoły Karabinów Maszynowych DOG „Kraków” został przeniesiony do 12 pułku piechoty[6]. W październiku 1920 został przeniesiony z 10 pułku piechoty do dyspozycji 12 Dywizji Piechoty[7]. 25 listopada 1920 został zatwierdzony w stopniu porucznika piechoty[8]. W 1922, 1923 i 1924 służył w 51 pułku piechoty[9]. 8 czerwca 1922 awansował do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[10]. Od 1930 w Korpusie Ochrony Pogranicza jako kwatermistrz[4]. Kwalifikacje podnosił w ośrodkach wyszkolenia przy DOG „Lwów” i w Rembertowie[4]. W 1932 został zwolniony z zajmowanych stanowisk i pozostawiony bez przynależności służbowej z jednoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza[11]. Z dniem 30 kwietnia 1933 został przeniesiony w stan spoczynku[12]. Należał do kadry Okręgu Korpusu Nr V, podlegał pod PKU Bielsko, był przewidziany „do użycia w czasie wojny”[13].

W 1939 zmobilizowany. Po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 został wzięty do niewoli. Początkowo był jeńcem obozu w Putywlu, w listopadzie 1939 został przekazany do obozu w Kozielsku. Według stanu ze stycznia 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku. Między 11 a 12 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[2] – lista wywózkowa 022/3 poz 50, nr akt 4304[14] z 9.04.1940[2]. Został zamordowany między 13 a 14 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[2]. Podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943 wpis w księdze czynności pod datą 06.05.1943 jego nazwisko zostało błędnie zapisane jako Bichler[15]. Figuruje liście AM-199-1213 i Komisji Technicznej PCK GARF-40-01213 – jako nierozpoznany kapitan. Przy szczątkach w mundurze kapitana znaleziono list w języku niemieckim z adresem Pichler Franciszek z zapisanymi słowami „Kochana Mamo...” oraz inne zapisane kartki[16][17][18]. Akta osobowe Pichlera na dzień 10 lipca 1940 zostały przekazane z Zarządu NKWD ZSRR do spraw Jeńców Wojennych (UPW) do 1 Wydziału Specjalnego NKWD ZSRR. Jest wymieniony na liście osób, których poszukiwało poselstwo niemieckie celem przekazania ich III Rzeszy.

W Archiwum Robla znajduje się: kalendarzyk znaleziony przy zwłokach mjr. Stefana Pieńkowskiego w którym Pichler został wymieniony (bez imienia) jako kapitan ze Śląska Cieszyńskiego na niedatowanej liście XI oddziału obozu putywlskiego oraz w spisie adresów z imieniem Fryc i adresem „Drohomyśl – Śląsk Cieszyński” (pakiet 0988-20, 22); jest także wspomniany w notatniku pod datą 7 stycznia 1940, znalezionym przy por. rez. Pawle Brusie (pakiet 0765-18).

Krewni do 1957 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.

Życie prywatne

Do 1939 mieszkał w Drogomyślu[2].

Upamiętnienie

  • Minister obrony narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień majora. Awans zostały ogłoszone 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”
  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez prezydenta RP na uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976)
  • Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986)
  • Tablica z nazwiskiem na pomniku ofiar II wojny światowej w czeskim Cieszynie[19]

Ordery i Odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. https://www.mecislavborak.cz/dokumenty/publikace/sborniky/78-Seznamy_obeti_zlocinu.pdf
  2. a b c d e УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 596.
  3. JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 189 .
  4. a b c Kiński i inni, Katyń, Księga Cmentarna, 2000, s. 476 .
  5. Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1920, s. 87 .
  6. „Rozkaz nr 118” (118), Kraków, 26 sierpnia 1919, s. 2 .
  7. „Dziennik Personalny” (R.1, nr 41), 27 października 1920, s. 1109 .
  8. „Dziennik Personalny” (Rok 1, nr 48), 15 grudnia 1920, s. 1341 .
  9. Lista starszeństwa oficerów zawodowych, Warszawa: MSWojsk., 1922, s. 82 .
  10. a b Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1924, s. 246, 359 .
  11. „Dziennik Personalny” (R.13, nr 12), 15 listopada 1932, s. 398 .
  12. „Dziennik Personalny” (R.14, nr 7), 20 maja 1933, s. 122 .
  13. Rocznik Oficerski Rezerw, Warszawa 1934, s. 328, 939 .
  14. J.J. Tucholski J.J., op cit, s. 645 .
  15. Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 199.
  16. The Katyn Forest Massacre, Washington 1952, s. 131
  17. Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online] [dostęp 2019-10-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-07]  (pol.).
  18. The Katyn Forest Massacre : hearings before the Select Committee to Conduct an Investigation of the Facts, Evidence and Circumstances of the Katyn Forest Massacre, Eighty-second Congress, first[-second] session, on investigation of the murder of thousands of Polish officers in the Katyn Forest near Smolensk, Russia, Washington 1952, s. 131
  19. Český Těšín | Spolek pro vojenská pietní místa [online], www.vets.cz [dostęp 2019-10-12] .

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych
  • Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1932.
  • Rocznik Oficerski Rezerw, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1934.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
  • УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
  • The Katyn Forest Massacre : hearings before the Select Committee to Conduct an Investigation of the Facts, Evidence and Circumstances of the Katyn Forest Massacre, Eighty-second Congress, first[-second] session, on investigation of the murder of thousands of Polish officers in the Katyn Forest near Smolensk, Russia, Washington 1952.