Georgi Markow (dysydent)

Georgi Markow
Data i miejsce urodzenia

1 marca 1929
Sofia

Data i miejsce śmierci

11 września 1978
Londyn

Zawód, zajęcie

pisarz dramaturg

Georgi Markow (ur. 1 marca 1929 w Sofii, zm. 11 września 1978 w Londynie) – bułgarski dramaturg, powieściopisarz i dysydent zamordowany przez bułgarski wywiad.

Życiorys

Był dramaturgiem i powieściopisarzem bułgarskim. W 1969 zbiegł na zachód z Ludowej Republiki Bułgarii. Pracował w Londynie w serwisie światowym BBC, dla Radia Wolna Europa i Deutsche Welle. Był nieprzejednanym krytykiem komunizmu, wyjawiał tajniki życia społecznego w komunistycznej Bułgarii. Reżim komunistyczny postanowił go zabić, korzystając z pomocy KGB[1].

Zamach

Schemat mechanizmu odpalającego w parasolu użytym do zabójstwa bułgarskiego dysydenta Georgiego Markowa:
1. Spust w rączce parasola
2. Rączka parasola
3. Sprężyna do wypychania systemu drążków
4. System drążków łączący spust z wentylem
5. Cylinder ze sprężonym powietrzem
6. Przełącznik aktywujący wentyl
7. Wentyl, który wystrzeliwuje kulkę z rycyną przez „lufę” parasola

KGB i bułgarski KDS (bułg. КДС, Комитет за държавна сигурност – Komitet Bezpieczeństwa Państwowego Bułgarskiej Republiki Ludowej) dokonały dwóch nieudanych zamachów na jego życie. Trzecią udaną próbę podjęto 7 września 1978 na przystanku autobusowym, niedaleko mostu Waterloo w Londynie. Czekającego na przystanku Markowa zaczepił mówiący z obcym akcentem nieznajomy, lekko go trącając parasolką (a w rzeczywistości specjalnie skonstruowanym tzw. bułgarskim parasolem). Markow poczuł się źle i udał się do lekarza. Później skojarzył to potrącenie z bólem łydki, na której był ślad po ukłuciu.

Markow zmarł po trzech dniach. Dopiero w czasie obdukcji w prosektorium znaleziono w miejscu ukłucia platynową kulkę 1,5 mm, wbitą w jego łydkę, zawierającą śmiertelną dawkę rycyny. Były agent KGB współpracujący równocześnie ze służbami zachodnimi Oleg Gordijewski twierdził, że morderstwo zaplanowało i wykonało KGB.

Przypisy

  1. Rózsa, L.; Nixdorff, K. (2006). Biological Weapons in Non-Soviet Warsaw Pact Countries. w: Wheelis, M.; Rózsa, L.; Dando, M. Deadly Cultures: Biological Weapons since 1945. Cambridge: Harvard University Press. s. 157–168. ISBN 0-674-01699-8.

Linki zewnętrzne

  • Artykuł w The Sunday Times
  • Wywiad z żoną Markowa. wiredforbooks.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-10-01)].
  • artykuł „The Poison Umbrella”, The New Presence 4/2006, s. 46–48
  • Grzegorz Kuczyński, W 1978 r. KGB dostało dziwną prośbę. Trzeba było zlikwidować człowieka, gazeta.pl, 19.09.2016
  • ISNI: 0000000108607753
  • VIAF: 14478
  • LCCN: n82233756
  • GND: 122810554
  • BnF: 11914635b
  • SUDOC: 130164259
  • NLA: 36568497
  • NKC: xx0009780
  • NTA: 297368265
  • BIBSYS: 90226622
  • Open Library: OL346567A
  • PLWABN: 9810634247505606
  • NUKAT: n2005131139
  • OBIN: 77434
  • J9U: 987007388178305171
  • CONOR: 328430947
  • PWN: 3937945
  • Britannica: biography/Georgi-Markov
  • NE.se: georgi-markov
  • VLE: georgi-markov
  • DSDE: Georgi_Markov
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 39012