Jan Koźmiński

Jan Ksawery Koźmiński
Data i miejsce urodzenia

19 lutego 1892
Rożenek

Data i miejsce śmierci

1940
Warszawa

Zawód, zajęcie

Malarstwo

Odznaczenia
Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Ilustracja do powieści Księżniczka Zofii Urbanowskiej (wyd. 1928)

Jan Ksawery Koźmiński (znany również jako Xawery Jan Koźmiński-Poraj[1]) (ur. 19 lutego 1892 w Rożenku, zm. 1940 w Warszawie) – polski malarz i ilustrator.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Jana i Stefanii z Mianowskich[1]. Uczęszczając do gimnazjum w Warszawie brał udział w strajku szkolnym w 1905. Od 1912 studiował w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych, w 1915 i wstąpił do 1 Pułku Ułanów Krechowieckich, gdzie służył do odzyskania przez Polskę niepodległości. Następnie przeniósł się do wojsk lotniczych. Pełnił funkcję sekretarza zarządu Koła Krechowiaków[1]. W 1925 wyjechał do Paryża, gdzie studiował w Akademii Colarossi i Académie de la Grande Chaumière. Przebywając tam rysował dla czasopisma „Żaba – wesoła emigrantka”, ilustrował również publikacje wydawnictwa „Les Amis de la Pologne”. Po powrocie do kraju w wielu czasopismach publikował felietony dotyczące literatury i malarstwa (najczęściej publikował w Polsce Zbrojnej. Pełnił również funkcję korespondenta prasowego i recenzenta na wystawach zagranicznych. W 1928 w galerii Związku Polskich Artystów Plastyków miała miejsce wystawa indywidualna twórczości Jana Ksawerego Koźmińskiego. Dorobek artysty to liczne rysunki tworzone przy pomocy tuszu, gwaszu i akwareli. Tworząc używał pseudonimów Jean de Poray, Lelek lub Zygmunt Szron. W latach 1919–1939 ilustrował ok. 70 książek. W październiku 1939 został aresztowany i uwięziony, na początku 1940 został rozstrzelany przez hitlerowców.

Jan Ksawery Koźmiński miał dwóch braci: Karola – pisarza i Stanisława – dziennikarza.

Przypisy

  1. a b c Łoza 1938 ↓, s. 380.

Bibliografia

  • Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938.

Linki zewnętrzne

  • ArtInfo, Koźmiński Jan – biogram
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000113865845
  • VIAF: 166478220
  • GND: 1195622872
  • PLWABN: 9810647360905606
  • NUKAT: n2008086860
  • WorldCat: viaf-166478220