Jessica Tandy

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2022-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Jessica Tandy
Ilustracja
Jessica Tandy (lata 50.)
Imię i nazwisko

Jessie Alice Tandy

Data i miejsce urodzenia

7 czerwca 1909
Londyn

Data i miejsce śmierci

11 września 1994
Easton

Zawód

aktorka

Współmałżonek

1. Jack Hawkins (1932–1940; rozwód)
2. Hume Cronyn (1942–1994; jej śmierć)

Lata aktywności

1932–1994

Odznaczenia
Narodowy Medal Sztuki (USA)
Multimedia w Wikimedia Commons

Jessica Tandy, właśc. Jessie Alice Tandy (ur. 7 czerwca 1909 w Londynie, zm. 11 września 1994 w Easton) – amerykańska aktorka pochodzenia brytyjskiego. W 1990 otrzymała Oscara za pierwszoplanową rolę w filmie Wożąc panią Daisy (1989; reż. Bruce Beresford). Stała się wówczas najstarszą laureatką tej nagrody w historii. Dwa lata później zdobyła nominację za drugoplanową rolę w filmie Smażone zielone pomidory (1991; reż. Jon Avnet).

Życiorys

Karierę aktorską rozpoczynała w latach 20. na brytyjskich scenach teatralnych. W latach 30. pojawiła się na dużym ekranie w rolach epizodycznych. W latach 40. Jessica wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie zaczynała od ról drugoplanowych. Pierwszym ważnym filmem w jej karierze był dramat wojenny Siódmy krzyż (1944), w którym wystąpiła u boku swojego drugiego męża Hume’a Cronyna. W latach 50. grywała w produkcjach telewizyjnych i teatralnych. Na wielki ekran Tandy powróciła na krótko w latach 60. grając m.in. w głośnym thrillerze Alfreda Hitchcocka Ptaki (1963). Jednak największe sukcesy osiągnęła w ostatnich latach życia. To wtedy stworzyła swoje najsłynniejsze filmowe role oraz została nagrodzona Oscarem dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej.

Życie prywatne

Jej pierwszym mężem, w latach 1932–1940 był aktor Jack Hawkins. Z małżeństwa tego, które zakończyło się rozwodem miała córkę Susan (ur. 1934). W 1942 poślubiła aktora Hume’a Cronyna, z którym spędziła resztę życia. Mieli dwoje dzieci: córkę Tandy (ur. 1945) i syna Christophera (ur. 1943). Aktorska para wystąpiła wspólnie w kilkunastu filmach.

Jessica zmarła 11 września 1994 w swoim domu w Easton w stanie Connecticut. W ostatnich latach walczyła z rakiem jajnika.

Wybrana filmografia

  • Siódmy krzyż (1944) jako Liesel Roeder
  • Dolina decyzji (1945) jako Louise Kane
  • Zielone lata (1946) jako Kate Leckie
  • Dragonwyck (1946) jako Peggy O’Malley
  • Wieczna Amber (1947) jako Nan Britton
  • Pustynny Lis (1951) jako Lucie Marie Rommel
  • Przygody młodego człowieka (1962) jako Helen Adams
  • Ptaki (1963) jako Lydia Brenner
  • Słodko-gorzka autostrada (1981) jako Carol
  • W nocnej ciszy (1982) jako Grace Rice
  • Najlepsi przyjaciele (1982) jako Eleanor McCullen
  • Świat według Garpa (1982) jako pani Fields
  • Bostończycy (1984) jako panna Birdseye
  • Kokon (1985) jako Alma Finley
  • Baterii nie wliczono (1987; znany także pod innymi tytułami, m.in. Bez baterii nie działa) jako Faye Riley
  • Błędny ognik (1987) jako Annie Nations
  • Dom przy Carroll Street (1988) jako panna Venable
  • Kokon: Powrót (1988) jako Alma Finley
  • Wożąc panią Daisy (1989) jako Daisy Werthan
  • Smażone zielone pomidory (1991) jako Ninny Threadgoode
  • Opowieści babuni (1991; znany także pod tytułem - Bajki babci Grace) jako Grace McQueen
  • Druga miłość (1992) jako Frieda
  • Spotkać białego psa (1993) jako Cora Peek
  • Camilla (1994) jako Camilla Cara
  • Naiwniak (1994) jako Beryl Peoples

Nagrody

Bibliografia

  • Jessica Tandy. T. 15: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., listopad 2009, s. 18. ISBN 978-83-252-0755-7.
  • Marilyn Berger: Jessica Tandy, a Patrician Star Of Theater and Film, Dies at 85. nytimes.com, 1994-09-12. [dostęp 2017-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-08)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Jessica Tandy w bazie IMDb (ang.)
  • Jessica Tandy w bazie Filmweb
  • Jessica Tandy w bazie Notable Names Database (ang.)
  • p
  • d
  • e
  • Wikiprojekt:Filmy
  • p
  • d
  • e
Lata 80.
Lata 90.
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
Lata 2000–2009
  • Wikiprojekt:Filmy
  • p
  • d
  • e
1920–1939
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039
  • p
  • d
  • e
1950–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

  • p
  • d
  • e
1950–1959
1960–1969
1970–1979
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000063020069
  • VIAF: 37103558
  • LCCN: n84215003
  • GND: 119048779
  • BnF: 13900281h
  • SUDOC: 060312211
  • NLA: 36528409
  • NKC: xx0184336
  • BNE: XX1167629
  • NTA: 072522135
  • BIBSYS: 99013461
  • CiNii: DA10899871
  • PLWABN: 9810531339105606
  • NUKAT: n2013191406
  • OBIN: 55776
  • J9U: 987007342212905171
  • CANTIC: a10929447
  • BNC: 000801535
  • KRNLK: KAC2020K9424
  • WorldCat: lccn-n84215003
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: biography/Jessica-Tandy
  • NE.se: jessica-tandy
  • SNL: Jessica_Tandy
  • VLE: jessica-tandy