Kariota parząca : Morfologia, Zastosowanie, Przypisy Wikipedia, wolna encyklopedia

Kariota parząca

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

arekowce

Rodzina

arekowate

Rodzaj

kariota

Gatunek

kariota parząca

Nazwa systematyczna

Caryota urens L.
Sp. pl. 2:1189. 1753

Kategoria zagrożenia (CKGZ)^[3]

najmniejszej troski

Multimedia w Wikimedia Commons

Kariota parząca (Caryota urens) – gatunek rośliny z rodziny arekowatych. Inne nazwy – kłapidło parzące, kropidla parząca, orzechowa palma^[4]. Występuje w Indiach, Sri Lance, Indochinach i Malajach^[5].

Morfologia

Drzewo dorastające do 20 m wysokości o liściach umiejscowionych na szczycie pnia. Są długie – do 4 metrów, nieparzystopierzaste, listki trójkątne w szczytowej części są ząbkowane. Kwiatostan miotlasty, zwisający. Kwiat skupiony po 3 sztuki (1 żeński i 2 męskie). Owoc – jagoda o 1-2 nasionach w kolorze żółtawym lub czerwonawym. Owoce są kwaśne i parzące^[4].

Zastosowanie

Pędy (sam wierzchołek) wykorzystywane są jako jarzyna^[4]. Rdzeń kłodziny dostarcza mączkę (sago). Sok z naciętych kwiatostanów (z jednego kwiatostanu pozyskuje się do 14 l) służy do wyrobu wina palmowego, araku i cukru palmowego. Młode liście są jadalne, wykorzystywane są też jako pasza, z pochew liściowych pozyskuje się włókna służące głównie do wyrobu szczotek^[6]. Drewno użyteczne, wykorzystywane jako budulec^[4].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-15] (ang.).
↑ Caryota urens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-12].
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 169, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .