Klemens August Wittelsbach

Klemens August Wittelsbach
Klemens August Ferdynand Maria Hiacynt Wittelsbach
Arcybiskup metropolita
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 sierpnia 1700
Bruksela

Data i miejsce śmierci

6 lutego 1761
Ehrenbreitstein

Miejsce pochówku

Katedra w Kolonii

Arcybiskup Kolonii
Okres sprawowania

1723-1761

Wielki mistrz zakonu krzyżackiego
Okres sprawowania

1732-1761

Wyznanie

katolickie

Kościół

Kościół rzymskokatolicki

Inkardynacja

OT

Śluby zakonne

1732

Prezbiterat

4 marca 1725

Nominacja biskupia

26 marca 1716

Sakra biskupia

9 listopada 1727

Multimedia w Wikimedia Commons
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

9 listopada 1727

Konsekrator

Benedykt XIII

Klemens August Ferdynand Maria Hiacynt Wittelsbach OT (ur. 17 sierpnia 1700 w Brukseli, zm. 6 lutego 1761 w Ehrenbreitstein) – książę bawarski, książę-elektor Kolonii, arcykanclerz Włoch, arcybiskup Kolonii w latach 1723-1761, biskup Ratyzbony, Münsteru, Paderborn, Hildesheim, Osnabrück.

Życiorys

Pochodził z rodu Wittelsbachów. Był synem księcia elektora Bawarii Maksymiliana II Emanuela i Teresy Kunegundy z Sobieskich. Jego dziadkami byli: książę elektor Bawarii Ferdynand Maria Wittelsbach i Henrietta Adelajda Sabaudzka oraz król Polski Jan III Sobieski i Maria Kazimiera d’Arquien.

Od najmłodszych lat przeznaczony do kariery duchownej. Studiował w Rzymie. W 1715 został koadiutorem biskupa w Ratyzbonie, a w roku następnym ordynariuszem tej diecezji. W 1719 otrzymał biskupstwa w Paderborn i w Münster. W listopadzie 1723 sięgnął po jedną z najbardziej prestiżowych godności kościelnych w Rzeszy, tytuł arcybiskupa Kolonii. Tym samym wszedł do grona elektorów mających wpływ na obsadę tronu cesarskiego. Nie był usatysfakcjonowany do końca stanem posiadania beneficjów kościelnych postarał się jeszcze o dwa biskupstwa: w Hildesheimie (1724) i w Osnabrücku (1728). W 1732 bezskutecznie zabiegał o najbardziej zaszczytny tytuł arcybiskupa Moguncji. Po Franciszku Ludwiku Pfalz-Neuburg udało mu się odziedziczyć jednak tylko tytuł wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego, który jako rekompensatę otrzymał dzięki protekcji cesarza Karola VI.

Podczas wojny sukcesyjnej polskiej opowiedział się po stronie Francji, pozwalając przejść jej wojskom przez swoje terytoria. W czasie wojny sukcesyjnej austriackiej wspierał swojego brata w staraniach o koronę cesarską i lawirował między dworami europejskimi, aby tylko pomóc rodowi Wittelsbachów w przyjęciu tej godności. Gdy sukces został osiągnięty koronował Karola VII we Frankfurcie nad Menem.

Klemens August Wittelsbach rezydował głównie w Bonn, gdzie utrzymywał ogromny dwór. Otaczał się przepychem, ufundował kilka wspaniałych rezydencji i pałaców. Trwonił wielkie sumy pieniędzy na: utrzymanie metres, polowania, zakupy wyszukanych strojów. Miał kaprys do urządzania wspaniałych barokowych ceremonii kościelnych, które onieśmielały wiernych swoim przepychem.

Zmarł nagle 6 lutego 1761 na zamku Ehrenbreitstein. Pochowany został w katedrze w Kolonii.

Bibliografia

  • PawełP. Pizuński PawełP., Poczet wielkich mistrzów krzyżackich 1198-2000, wyd. 3 popr. i uzup., Gdańsk: [s.n.], 2003, ISBN 83-909057-7-9, OCLC 749170928 .
  • p
  • d
  • e
  • Gaubald (739–761)
  • Sigerich (762–768)
  • Sindbert (Simpert) (768–791)
  • Adalwin (791–816)
  • Baturich (817–847)
  • Erchanfried (847–864)
  • Ambricho (864–891)
  • Aspert (891–893)
  • Tuton (893–930)
  • Isangrim (930–941)
  • Gunther (941–941)
  • Michael (941–972)
  • Św Wolfgang z Ratyzbony (972–994)
  • Gebhard I von Swabia (995–1023)
  • Gebhard II von Hohenwart (1023–1036)
  • Gebhard III von Hohenlohe (1036–1060)
  • Otto von Riedenburg (1061–1089)
  • Gebhard IV von Gosham (1089–1105)
  • Hartwig I von Spanheim (1105–1126)
  • Konrad I (1126–1132)
  • Heinrich I von Wolfratshausen (1132–1155)
  • Hartwig II von Ortenburg (1155–1164)
  • Eberhard der Schwabe (1165–1167)
  • Konrad II von Raitenbuch (1167–1185)
  • Konrad III von Laichling (1186–1204)
  • Konrad IV von Frontenhausen (1204–1227)
  • Siegfried (1227–1246)
  • Albert I von Pietengau (1247–1260)
  • Św. Albert Wielki (1260–1262)
  • Leo Thundorfer (1262–1277)
  • Heinrich II von Rotteneck (1277–1296)
  • Konrad V von Luppurg (1296–1313)
  • Nikolaus von Ybbs (1313–1340)
  • Friedrich von Zollern-Nürnberg (1340–1365)
  • Heinrich III von Stein (1365–1368)
  • Konrad VI von Haimberg (1368–1381)
  • Theoderich von Abensberg (1381–1383)
  • Johann von Moosburg (1384–1409)
  • Albert III von Stauf (1409–1421)
  • Johann II von Streitberg (1421–1428)
  • Konrad VII von Soest (1428–1437)
  • Friedrich von Parsberg (1437–1449)
  • Friedrich von Plankenfels (1450–1457)
  • Ruprecht Pfalzgraf von Rhein (1457–1465)
  • Heinrich von Absberg (1465–1492)
  • Ruprecht Pfalzgraf bei Rhein (1492–1507)
  • Johann Pfalzgraf bei Rhein (1509–1538)
  • Pankraz von Sinzenhofen (1538–1548)
  • Georg Marschalk von Pappenheim (1548–1563)
  • Veit von Fraunberg (1563–1567)
  • David Kölderer von Burgstall (1567–1579)
  • Filip Wilhelm Wittelsbach (1579–1598)
  • Sigmund Friedrich Graf Fugger von Kirchberg (1598–1600)
  • Wolfgang von Hausen (1600–1613)
  • Albert Reichsfreiherr von Törring (1613–1649)
  • Franz Wilhelm von Wartenberg (1649–1661)
  • Johann Georg Graf von Herberstein (1662–1663)
  • Adam Lorenz Reichsgraf von Törring-Stein (1663–1666)
  • Guidobald von Thun (1666–1668)
  • Albert Zygmunt Wittelsbach (1668–1685)
  • Józef Klemens Wittelsbach (1685–1694)
  • Klemens August Wittelsbach (1716–1719)
  • Jan Teodor Wittelsbach (1719–1763)
  • Klemens Wacław Wettyn (1763–1768)
  • Anton Ignaz Reichsgraf von Fugger-Glött (1769–1787)
  • Max Polykarp Reichsgraf von Törring-Jettenbach (1787–1789)
  • Joseph Konrad Freiherr von Schroffenberg (1790–1803)
  • Karl Theodor von Dalberg (1805–1817)
  • Johann Nepomuk Freiherr von Wolf (1821–1829)
  • Johann Michael von Sailer (1829–1832)
  • Georg Michael Wittmann (1832–1833)
  • Franz Xaver von Schwäbl (1833–1841)
  • Valentin von Riedel (1841–1857)
  • Ignatius von Senestréy (1858–1906)
  • Antonius von Henle (1906–1927)
  • Michael Buchberger (1927–1961)
  • Rudolf Graber (1962–1981)
  • Manfred Müller (1982–2002)
  • Gerhard Ludwig Müller (2002–2012)
  • Rudolf Voderholzer (od 2012)
  • p
  • d
  • e
  • Święty Ludger (805–809)
  • Gerfried (809–839)
  • Altfried (839–849)
  • Liudbert (849–871)
  • Berthold (872–875)
  • Wolfhelm (875–900)
  • Neidhard (900–922)
  • Rumholm (922–941)
  • Hildbold (942–967)
  • Dodo (967–993)
  • Sweder (994–1011)
  • Dietrich I (1011–1022)
  • Siegfried Walbeck (1022–1032)
  • Hermann I (1032–1042)
  • Rudbert (1042–1063)
  • Fryderyk I (1064–1084)
  • Erpho (1084–1097)
  • Burchard Holte (1098–1118)
  • Dietrich II z Winzenburga (1118–1127)
  • Egbert (1127–1132)
  • Werner Steußlingen (1132–1151)
  • Fryderyk II Are (1152–1168)
  • Ludwik I z Wippra (1169–1173)
  • Herman II z Katzenelnbogen (1173–1202)
  • Otto I z Oldenburga (1204–1218)
  • Dietrich III z Nowego Isenburgu (1219–1226)
  • Ludolf Holte (1226–1247)
  • Otto II Lippe (1247–1259)
  • Wilhelm I Holte (1259–1260)
  • Gerhard (1261–1272)
  • Eberhard Diest (1275–1301)
  • Otto III z Rietbergu (1301–1306)
  • Konrad I z Bergu (1306–1310)
  • Ludwik II z Hesji (1310–1357)
  • Adolf (1357–1363)
  • Jan I z Virneburga (1363–1364)
  • Florenz z Wevelinghoven (1364–1378)
  • Poto von Pothenstein (1378–1381)
  • Heidenreich Wolf z Lüdinghausen (1382–1392)
  • Otto IV von Hoya (1392–1492)
  • Henryk II z Moers (1425–1450)
  • Walram z Moers (1450–1456)
  • Eryk I z Hoya (1450–1457)
  • Jan Wittelsbach (1457–1466)
  • Henryk III z Schwarzburgu (1466–1496)
  • Konrad II z Rietberg (1497–1508)
  • Eryk II Sachsen-Lauenburg (1508–1522)
  • Fryderyk III Wied (1522–1532)
  • Franciszek z Waldeck (1532–1553)
  • Wilhelm Ketteler (1553–1557)
  • Bernhard z Raesfeld (1557–1566)
  • Johann II von Hoya (1566–1575)
  • Jan Wilhelm z Kleve i Jülich (1574–1584)
  • Ernest Wittelsbach (1585–1612)
  • Ferdynand Wittelsbach (1612–1650)
  • Bernard von Galen (1650–1678)
  • Ferdinand II Fürstenberg (1675–1683)
  • Maksymilian Henryk Wittelsbach (1683–1688)
  • Friedrich Christian Plettenberg (1685–1706)
  • Franz Arnold Wolff-Metternich (1708–1718)
  • Klemens August Wittelsbach (1719–1761)
  • Max Friedrich Königsegg-Rothenfels (1762–1784)
  • Maksymilian Franciszek Habsburg (1784–1801)
  • Ferdinand III Lüninck (1820–1825)
  • Kaspar Max Droste zu Vischering (1825–1846)
  • Bernard Georg Kellermann (1846–1847)
  • Johann Georg Müller (1847–1870)
  • Johannes Bernhard Brinkmann (1870–1889)
  • Hermann Jakob Dingelstad (1889–1911)
  • Felix von Hartmann (1911–1912)
  • Johannes Poggenburg (1913–1933)
  • Klemens August von Galen (1933–1946)
  • Michael Keller (1947–1961)
  • Joseph Höffner (1962–1967)
  • Heinrich Tenhumberg (1969–1979)
  • Reinhard Lettmann (1980–2008)
  • Felix Genn (od 2009)
  • p
  • d
  • e
Biskupi
  • Hathumar (806–815)
  • Badurad (815–862)
  • Liuthard (862–887)
  • Biso (887–900)
  • Theoderich I (900–917)
  • Unwan (918–935)
  • Dudo (935–959)
  • Folkmar (959–983)
  • Retahr (983–1009)
  • Meinwerk (1009–1036)
  • Rotho (1036–1051)
  • Imad (1051–1076)
  • Poppo (1076–1083)
  • Henryk I z Assel (1083–1090)
  • Henryk II z Werl (1084–1127)
  • Bernhard I z Georgsmarienhütte (1127–1160)
  • Evergis (1160–1178)
  • Siegfried (1178–1188)
  • Bernard II z Ibbenbüren (1188–1204)
  • Bernard III z Georgsmarienhütte (1204–1223)
  • Tomasz Olivier (1223–1225)
  • Wilbrand z Oldenburg (1225–1228)
  • Bernard IV Lippe (1228–1247)
  • Simon I (1247–1277)
  • Otto z Rietberg (1277–1307)
  • Günther I z Schieder-Schwalenberg (1307–1310)
  • Teodoryk z Düsseldorf-Itter (1310–1321)
  • Bernard V Lippe (1321–1341)
  • Balduin z Steinfurt (1341–1361)
  • Heinrich III (1361–1380)
  • Szymon II z Sternberg (1380–1389)
  • Ruprecht (1389–1394)
  • Johann I z Hoya (1394–1399)
  • Bertrando d'Arvazzano (1399–1401)
  • Wilhelm (1400–1414)
  • Dietrich II (1414–1463)
  • Szymon III Lippe (1463–1498)
  • Hermann I z Hesji (1498–1508)
  • Enrich (1508–1532)
  • Hermann II z Wied (1532–1547)
  • Rembert z Kerssenbrock (1547–1568)
  • Johann II (1568–1574)
  • Salentin VI z Isenburg-Grenzau (1574–1577)
  • Henryk IV z Sachsen-Lauenburg (1577–1585)
  • Theodor v. z Fürstenberg (1585–1618)
  • Ferdynand Bawarski (1618–1650)
  • Teodoryk Adolf Recke (1650–1661)
  • Ferdinand II z Fürstenberg (1661–1683)
  • Hermann Werner von Wolff-Metternich zur Gracht (1683–1704)
  • Franciszek Arnold von Wolff-Metternich zur Gracht (1704–1718)
  • Klemens August Wittelsbach (1719–1761)
  • Wilhelm Anton z Asseburg (1763–1782)
  • Fryderyk Wilhelm z Westphalen (1782–1789)
  • Franciszek Egon z Fürstenberg (1789–1825)
  • Fryderyk Klemens z Ledebur-Wicheln (1825–1841)
  • Ryszard Dammers (1841–1844)
  • Franciszek Drepper (1845–1855)
  • Konrad Martin (1856–1879)
  • Franciszek Kasper Drobe (1882–1891)
  • Hubert Theophil Simar (1891–1899)
  • Wilhelm II Schneider (1900–1909)
  • Karl Joseph Kardynał Schulte (1910–1920)
  • Caspar Klein (1920–1930)
Arcybiskupi
  • p
  • d
  • e
Biskupi
  • św. Maternus (Matern) (313/314-?)
  • Eufrates (343–346)
  • Św. Severyn (397-?)
  • Carentinus (565–567)
  • Ewergizyl (590-?)
  • Solacjusz (614-?)
  • Sunnoweusz (przed 620-?)
  • Remediusz (po 627-?)
  • Św.Kunibert (627-po 648)
  • Botand (po 648–690)
  • Stefan (690–692/4)
  • Gislo (692/4–711)
  • Anno I (711/5–715)
  • Faramamund (711/6–723)
  • Alduin (721/3–737)
  • Reginfryd (737–743/5)
  • Św. Agilolf (746/7-po 748)
  • Hildegar (753-?)
  • Bertelm (762-?)
  • Ricolf (768–777/82)
  • Hildebold (787–795)
Arcybiskupi
  • p
  • d
  • e
  • Gunthar (815-834)
  • Rembert (834-835)
  • Ebbo (835-847)
  • Altfried (847-874)
  • Ludolf (874-874)
  • Marquard (874-880)
  • Wigbert (880-908)
  • Waldbert (908-919)
  • Sehard (919-928)
  • Diethard (928-954)
  • Otwin (954-984)
  • Osdag (985-989)
  • Gerdag (990-992)
  • Bernward (993-1022)
  • Gotard z Hildesheimu (1022-1038)
  • Dithmar (1038-1044)
  • Azelin (1044-1054)
  • Hezilo (1054-1079)
  • Udo Gleichen-Rheinhausen (1079-1114)
  • Bruning (1115-1119)
  • Berthold I z Alvensleben (1119-1130)
  • Berhard II z Rothenburg nad Tauber (1130-1153)
  • Bruno (1153-1161)
  • Herrmann Wennerde (1162-1170)
  • Adelog (1171-1190)
  • Berno (1190-1194)
  • Konrad I z Querfurt (1194-1198)
  • Heribert z Dahlem (1199-1216)
  • Siegfried I z Lichtenberg (1216-1221)
  • Konrad II Riesenberg (1221-1246)
  • Heinrich z Wernigerode (1247-1257)
  • Johann z Brakel (1257-1260)
  • Otto I z Brunszwik (1260-1279)
  • Siegfried II z Querfurt (1279-1310)
  • Heinrich II z Dobiegniew (miasto) (1310-1318)
  • Otto II z Dobiegniew (miasto) (1318-1331)
  • Heinrich III z Brunszwik (1331-1363)
  • Erich I z Schauenburg (1332-1349)
  • Johann II Schadland (1363-1365)
  • Gerhard Góra (1365-1398)
  • Johann III z Hoya (1398-1424)
  • Magnus z Sachsen-Lauenburg (1424-1452)
  • Bernhard III z Brunszwiku (1452-1458)
  • Ernst I. z Schauenburg (1458-1471)
  • Henning Domowy (1471-1481)
  • Berthold II Landsberg (1481-1502)
  • Erich II z Sachsen-Lauenburg (1503-1504)
  • Johannes IV z Sachsen-Lauenburg (1504-1527)
  • Balthasar Merklin (1527-1531)
  • Otto III z Schauenburg (1531-1537)
  • Valentin Teutleben (1537-1551)
  • Friedrich z Danii (1551-1556)
  • Burkhard Oberg (1557-1573)
  • Ernest Wittelsbach (1573-1612)
  • Ferdynand Wittelsbach (1612-1650)
  • Maksymilian Henryk Wittelsbach (1650-1688)
  • Jobst Edmund Brabeck (1688-1702)
  • Józef Klemens Wittelsbach (1702-1723)
  • Klemens August Wittelsbach (1723-1761)
  • Friedrich Wilhelm Westphalen (1763-1789)
  • Franz Egon z Fürstenberg (1789-1825)
  • Karl Gruben (1825-1829)
  • Gotthard Joseph Osthaus (1829-1835)
  • Franz Ferdinand Friedrich Fritz (1836-1840)
  • Jakob Joseph Wandt (1842-1849)
  • Eduard Jakob Wedekin (1850-1870)
  • Wilhelm Sommerwerk (1871-1905)
  • Adolf Bertram (1906-1914)
  • Joseph Ernst (1915-1928)
  • Nikolaus Bares (1929–1934)
  • Joseph Godehard Machens (1934-1956)
  • Heinrich Maria Janssen (1957-1983)
  • Josef Homeyer (1983-2004)
  • Norbert Trelle (od 2006)
  • p
  • d
  • e
  • Wicho I (783–809)
  • Meginhard (810–829)
  • Goswin (829–845)
  • Gosbert (845–860)
  • Eckbert (860–887)
  • Egilmar (887–906)
  • Bernhard I (906–918)
  • Dodo I (918–949)
  • Drogo (949–967)
  • Ludolf (967–978)
  • Dodo II (978–996)
    • Kuno (978–980)
  • Günther (996–1000)
  • Wodilulf (998–1003)
  • Dietmar (1003–1022)
  • Meginher (1023–1027)
  • Gozmar (1028–1036)
  • Alberich (1036–1052)
  • Werner (1052–1067)
  • Benno II (1068–1088)
  • Marquard (1088–1093)
  • Wicho II (1093–1101)
  • Johann I (1101–1109)
  • Gottschalk z Diepholz (1109–1119)
  • Diethard (1119–1137)
    • Konrad (1119–1125)
  • Udo z Steinfurt (1137–1141)
  • Philipp z Katzenelnbogen (1141–1173)
    • Wezel (1141)
  • Arnold z Bergu (1173–1190)
  • Gerhard von Oldenburg-Wildeshausen (1190–1216)
  • Adolf z Tecklenburg (1216–1224)
  • Engelbert I z Nowego Isenbergu (1224–1226)
  • Otto I (1206–1227)
  • Konrad I von Velber (1227–1239)
  • Engelbert I z Nowego Isenbergu (1239–1250)
  • Bruno z Nowego Isenbergu (1251–1258)
  • Balduin von Rüssel (1259–1264)
  • Widukind z Waldeck (1265–1269)
  • Konrad z Rietberg (1270–1297)
  • Ludwig von Ravensberg (1297–1308)
  • Engelbert II von Weyhe (1309–1320)
  • Gottfried z Arnsberg (1321–1349)
  • Johann II Hoet (1350–1366)
  • Melchior von Braunschweig-Grubenhagen (1366–1376)
  • Dietrich von Horne (1376–1402)
  • Henryk I z Holsztynu (1402–1410)
  • Otto z Hoya (1410–1424)
  • Johann III z Diepholz (1424–1437)
  • Eryk z Hoya (1437–1442)
  • Henryk z Moers (1442–1450)
  • Albert z Hoya (1450–1454)
  • Rudolf z Diepholz (1454–1455)
  • Konrad III z Diepholz (1455–1482)
  • Konrad IV z Rietberg (1482–1508)
  • Erich z Brunszwik (1508–1532)
  • Franciszek z Waldeck (1532–1553)
  • Johann II z Hoya (1553–1574)
  • Heinrich II von Sachsen-Lauenburg (1574–1585)
  • Bernard von Waldeck (1585–1591)
  • Philipp Sigismund z Brunszwik (1591–1623)
  • Eitel Friedrich Hohenzollern (1623–1625)
  • Franz Wilhelm von Wartenberg (1625–1661)
  • Ernst August I (1661–1698)
  • Karl Joseph z Lotaryngii (1698–1715)
  • Ernst August II von Hannover (1716–1728)
  • Klemens August Wittelsbach (1725–1761)
  • Friedrich (1763–1803)
  • Karl von Gruben (1803–1827)
  • Karl Anton Lüpke (1830–1855)
  • Paulus Melchers (1855–1866)
  • Johann Heinrich Beckmann (1866–1878)
  • Bernhard Höting (1882–1898)
  • Hubert Voß (1899–1914)
  • Wilhelm Berning (1914–1955)
  • Franziskus Demann (1957)
  • Helmut Hermann Wittler (1957–1985)
  • Ludwig Averkamp (1985–1995)
  • Franz-Josef Bode (od 1995)
  • p
  • d
  • e
Przełożeni bractwa szpitalnego
(1190–1198)
  • Sibrand (1190)
  • Konrad (1190–1192)
  • Gerhard (1192)
  • Heinrich I (1193/94)
  • Ulrich (1195–1196)
  • Heinrich II (1196)
Wielcy mistrzowie
rycerskiego zakonu krzyżackiego
(1198–1929)
Wielcy mistrzowie i opaci
kleryckiego zakonu krzyżackiego
(od 1929)

Herb wielkiego mistrza rycerskiego zakonu krzyżackiego




Herb wielkiego mistrza kleryckiego zakonu krzyżackiego

  • ISNI: 0000000121370412
  • VIAF: 65554461
  • ULAN: 500440257
  • LCCN: n88083527
  • GND: 118634224
  • LIBRIS: jgvxz0922xt5gxj
  • BnF: 145481280
  • SUDOC: 066762863
  • SBN: MUSV080095
  • NTA: 110109767
  • BIBSYS: 7033806
  • Open Library: OL1498682A
  • J9U: 987007298821105171
  • RISM: people/173752