Osteoblast

Ten artykuł od 2010-11 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Osteoblasty, komórki kościotwórcze – komórki tworzące kości, występujące w miejscach, gdzie odbywa się wzrost lub przebudowa tkanki kostnej. Osteoblasty wytwarzają część organiczną macierzy kostnej (tzw. osteoid), w której następnie odkładają się kryształy fosforanów wapnia. Otoczone są substancją międzykomórkową zwaną hydroksyapatytem. Osteoblasty powstają z komórek macierzystych mezenchymatycznych^[1]. Czynności tych komórek są regulowane przez parathormon oraz witaminę D₃.

Budowa

Osteoblasty są wielkości ok. 20–30 μm. Charakteryzuje je biegunowa budowa: w części skierowanej ku nowo tworzonej kości skupione są liczne pęcherzyki wydzielnicze, aparat Golgiego oraz siateczka śródplazmatyczna szorstka. Ich jądra są okrągłe i pęcherzykowate, a zasadochłonna cytoplazma bogata w szorstką siateczkę śródplazmatyczną. Wytwarzają liczne wypustki cytoplazmatyczne umożliwiające im kontakt z innymi osteoblastami. Kontakt ten odbywa się dzięki połączeniom jonowo metabolicznym typu nexus. Umożliwia to łatwy transport jonów między sąsiadującymi osteoblastami.

• 
  Osteoblasty tworzące osteoid (w centrum obrazu)
• 
  Osteoblasty aktywnie tworzące osteoid – wysunięte aparaty Golgiego
• 
  Rozwój kości: trzy osteoblasty (strzałka) widoczne na powiększeniu 400x

Funkcje

Osteoblasty wytwarzają ważne składniki organicznej macierzy międzykomórkowej: kolagen typu I oraz proteoglikany. Ich rolą jest również synteza i sekrecja osteonektyny, osteokalcyny i hydrolaz (m.in. kolagenazy) – białek zapoczątkowujących i regulujących proces mineralizacji kości. Wydzielają także prostaglandynę, PGE₂, oraz osteoprotegerynę. Ta ostatnia łączy się z proteoglikanami RANKL znajdującymi się na powierzchni komórki, co uniemożliwia kontakt osteoblast-osteoklast. Osteoblasty również chronią kość przed działaniem komórek kościogubnych, tj. osteoklastów.

Zobacz też

• osteocyt
• osteoklast

Przypisy