Penelope Fitzgerald

Penelope Mary Fitzgerald, z domu Knox (ur. 17 grudnia 1916 w Lincoln, zm. 28 kwietnia 2000 w Londynie) – brytyjska pisarka, laureatka Nagrody Bookera.

Życiorys

Urodziła się 17 grudnia 1916 w Lincoln jako Penelope Mary Knox^[1] w rodzinie Edmunda Knoxa i Christiny Frances^[2]. Jej ojciec w latach 1932–1940 należał do redakcji czasopisma „Punch”^[3], jej wujami byli historyk i kryptograf Dilly Knox^[3] oraz tłumacz Biblii i autor opowiadań detektywistycznych Ronald Knox^[1].

Ukończyła szkołę z internatem Wycombe Abbey w High Wycombe^[1], po czym w latach 1935–1938 studiowała filologię angielską na Somerville College w Oksfordzie, którą ukończyła z wyróżnieniem^[2]. Podczas II wojny światowej pracowała w administracji rządowej^[1] i w BBC^[2][3], pomagając przy porządkowaniu nagrań programów^[2]. W 1942 roku wyszła za mąż za wojskowego, Desmonda Fitzgeralda. Para miała jednego syna i dwie córki^[2].

Na początku lat 50. małżeństwo Fitzgeraldów prowadziło magazyn literacko-polityczny „World Review”^[1]. Niepowodzenia Desmonda w utrzymaniu stałego dochodu zmusiły Penelope do utrzymania rodziny z własnej pracy^[2]. W przeciągu lat prowadziła księgarnię, uczyła prywatnie i w szkołach^[1], a także pisała dla prasy^[2]. Od połowy lat 60. do ok. 1980 roku uczyła w Westminster Tutors oraz Queen's Gate School^[2].

Zadebiutowała w wieku pięćdziesięciu ośmiu lat biografią artysty Edwarda Burne-Jonesa, która ukazała się w 1975 roku^[1][2]. Jej kolejna biografia, The Knox Brothers (1977) także dotyczyła postaci z kręgu Williama Morrisa^[2]. Jej debiutancką powieścią był lekki kryminał The Golden Child^[1][3], który napisała, by dostarczyć rozrywki umierającemu mężowi^[2]. Kolejne powieści oparte zostały na doświadczeniu życiowym Fitzgerald^[3]. The Bookshop (1978) to pełna ironicznego humoru historia Florence Green, która prowadząc księgarnię walczy z przeciwnościami losu^[3]. W 2018 roku powieść została zekranizowana przez Isabel Coixet pod tytułem Księgarnia z marzeniami^[4]. Z kolei Offshore (1979) opisuje doświadczenia grupy ludzi mieszkających na łodzi mieszkalnej. Poruszająca, pełna humoru powieść została wyróżniona Nagrodą Bookera^[3]. Kolejne dzieło, Human Voices (1980), jest satyrą na rozbuchaną biurokrację w BBC lat 40.^[3]

Powieścią Innocence (1986) – historią miłosną rozgrywającą się we Florencji lat 50.^[1] – Fitzgerald odeszła od tematów związanych ze swoim doświadczeniem życiowym^[3]. Jej ostatnia powieść The Blue Flower (1995) opisuje wyidealizowany związek poety Novalisa z narzeczoną^[3] na tle pieczołowicie odtworzonej Saksonii XVIII w.^[1] W dziele można wyczuć drobiazgową pracę badawczą charakterystyczną dla procesu twórczego ostatnich dzieł Fitzgerald^[2]. The Blue Flower przyniósł autorce amerykańską nagrodę National Book Critics Circle Award(inne języki). Fitzgerald została tym samym pierwszą laureatką wyróżnienia spoza Stanów Zjednoczonych^[1][2]. Powieść znalazła się także w finale Nagrody Bookera^[2] (wcześniej w finale znalazły się The Bookshop^[2], The Beginning of Spring oraz The Gate of Angels)^[1]. W 1996 roku autorka została wyróżniona nagrodą Heywood Hill za całokształt twórczości^[2].

Styl Fitzgerald charakteryzuje się powściągliwością, oszczędnością słowa^[3] i poczuciem humoru^[2][3]. W swych krótkich powieściach zręcznie i z sympatią opisuje specyficzne, tymczasowe i pochłonięte sobą społeczności^[3]. Częstymi motywami są stoicka postawa, porażka i nieporozumienie^[3].

Fitzgerald należała do rady PEN Clubu oraz rady literackiej Arts Council^[2].

Zmarła 28 kwietnia 2000 w Londynie^[2].

Twórczość

Za źródłem^[1]:

powieści

• 1977: The Golden Child
• 1978: The Bookshop
• 1979: Offshore
• 1980: Human Voices
• 1982: At Freddie’s
• 1986: Innocence
• 1988: The Beginning of Spring
• 1990: The Gate of Angels
• 1995: The Blue Flower

biografie

• 1975: Edward Burne Jones
• 1977: The Knox Brothers
• 1984: Charlotte Mew and Her Friends

inne

• 2000: The Means of Escape – zbiór opowiadań
• 2008: So I Have Thought of You – listy (red.: Terence Dooley)

Przypisy