Potępienie Fausta

Potępienie Fausta
La damnation de Faust
Muzyka

Hector Berlioz

Libretto

Gèrard oraz Almire Gandonnière

Język oryginału

francuski

Prapremiera

6 grudnia 1846

Multimedia w Wikimedia Commons
Marsz węgierski z opery Potępienie Fausta
W wykonaniu United States Marine Band.
Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz strony pomocy.

Potępienie Fausta (fr. La damnation de Faust) – czteroczęściowa kantata dramatyczna z muzyką Hectora Berlioza. Autorami libretta są Gèrard oraz Almire Gandonnière.

Osoby

  • Faust – tenor
  • Mefisto – bas
  • Małgorzata – sopran
  • Brander – bas
  • głos z niebios – sopran
  • władcy piekieł – basy
  • studeneci, chłopi, skrzaty, rusałki, serafiny, duchy

Libretto

Libretto jest oparte na dziele Goethego[1]. Spektakl wiernie odzwierciedla treść utworu.

Część I: O wschodzie słońca Faust wędruje po węgierskiej równinie, przyglądając się śpiewom i tańcom wieśniaków. Pogodny nastrój przerywa pojawienie się żołnierzy. Dźwięk trąbki wzywa naród do walki o wolność.

Część II: Sędziwy Faust myśli już o śmierci, kiedy zjawia się wysłannik piekieł – Mefistofeles i obiecuje mu wieczną młodość. Szatan prowadzi Fausta do winiarni Auerbacha w Lipsku, gdzie wesoło bawi się grono mieszczan i studentów. Mefistofeles przyłącza się do zabawy, intonując „Pieśń o pchle”. Śpiącemu Faustowi Mefistofeles ukazuje postać Małgorzaty. Po przebudzeniu Faust chce odnaleźć dziewczynę i szatan przenosi go do miasta, w którym mieszka Małgorzata. W średniowiecznym mieście słychać śpiewy żołnierzy powracających z wojny i piosenki rozbawionych studentów.

Część III: Mefistofeles nakazuje duchom płomieni, aby otoczyły miejsce spotkania Małgorzaty z Faustem. Kiedy dziewczyna budzi się, ze zdumieniem spostrzega Fausta obok siebie. Przy czułych wyznaniach zastaje ich świt i ciekawskie spojrzenia sąsiadów.

Część IV: Faust szybko zapomniał o Małgorzacie. Nieszczęśliwa śpiewa pieśń o utraconej miłości. Faust rozmyśla o pustce i nicości tego świata. Jego duszę koi jedynie piękno przyrody. Dowiaduje się od Mefistofelesa, że Małgorzata, oskarżona o otrucie swojej matki, została wtrącona do więzienia. Szatan zgadza się jej pomóc jedynie za cenę duszy Fausta. Po podpisaniu cyrografu zjawiają się po nich dwa zaczarowane rumaki. W szalonym pędzie Faust i Mefistofeles mijają grupę wieśniaków, modlących się pod krzyżem i figurą świętej Magdaleny. Nagle krzyż zostaje obalony przez piorun, a jeźdźców otaczają piekielne zjawy. Słychać dźwięki dzwonów i echo głosu Małgorzaty, ale Mefistofeles porywa Fausta w otchłań piekielną. Moce piekielne cieszą się z przybycia Fausta. Anielskie głosy wzywają Małgorzatę i unoszą jej duszę do nieba. (według „Przewodnika operowego” Józefa Kańskiego)[2].

Historia utworu

Premiera dzieła odbyła się 6 grudnia 1846 roku w Paryżu w Opéra-Comique[1]. Początkowo negatywnie odebrana opera powróciła do Francji w 1877 roku i spotkała się z pozytywnym odbiorem[3].

W Polsce spektakl został wystawiony m.in. w Teatrze Wielkim – Opera Narodowa, gdzie miał swoją premierę 19 grudnia 2003 roku[4].

25 kwietnia 2015 roku miał także swoją premierę w teatrze operowym Opera Nova w Bydgoszczy a wykonali go soliści, chór, balet i Orkiestra Opery Nova w Bydgoszczy, „Mała Formacja Chóralna” Izabeli Cywińskiej-Łomżyńskiej przy Zesp. Szkół Mechanicznych nr 1 w Bydgoszczy[2]. Potępienie Fausta Opery Nova jest obecnie jedyną w Polsce sceniczną wersją legendy dramatycznej Hectora Berlioza[5].

Zobacz też

  • Benvenuto Cellini (inna opera Berlioza)

Przypisy

  1. a b Opera: Potępienie Fausta (La Damnation de Faust) – RMF Classic [online], www.rmfclassic.pl [dostęp 2021-01-29] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-24] .
  2. a b Spektakle – POTĘPIENIE FAUSTA (La damnation de Faust) – OPERA NOVA w Bydgoszczy [online], www.opera.bydgoszcz.pl [dostęp 2021-01-29] .
  3. Streszczenie libretta [online], www.dziennikteatralny.pl [dostęp 2021-01-29] .
  4. Potępienie Fausta, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia). [dostęp 2021-01-29] .
  5. JustynaJ. Tota JustynaJ., „Potępienie Fausta” powraca na bydgoską scenę z odwagą młodości [online], Express Bydgoski, 8 grudnia 2017 [dostęp 2021-01-29]  (pol.).

Bibliografia

  • Karol Stromenger: Iskier przewodnik operowy. Warszawa: Iskry, 1976.

Linki zewnętrzne

Kontrola autorytatywna (utwór dramatyczno-muzyczny):
  • VIAF: 5297147270469435700008
  • LCCN: n81133549
  • GND: 300019181
  • BnF: 13908492n
  • NKC: aun2014829722
  • J9U: 987007599613405171