Skryboniusze

Skryboniusze (Scribonii) – rzymska rodzina plebejska, która dzieliła się na dwie gałęzie o przydomkach (cognomen): Curio i Libo, którzy w czasach Augusta weszli do stanu senatorskiego.

Przedstawiciele rodu

  • Skryboniusze Kurionowie (Scribonii Curio):
    • Gajusz Skryboniusz Kurion – edyl plebejski z 196 p.n.e.
    • Gajusz Skryboniusz Kurion – pretor z 121 p.n.e.
    • Gajusz Skryboniusz Kurion – syn poprzedniego, konsul 76 p.n.e.
    • Gajusz Skryboniusz Kurion – syn poprzedniego, trybun ludowy 50 p.n.e.
  • Skryboniusze Libonowie (Scribonii Libo):
    • Lucjusz Skryboniusz Libon – pretor w 204 p.n.e.
    • Lucjusz Skryboniusz Libon – pretor w 192 p.n.e.
    • Lucjusz Skryboniusz Libon – trybun ludowy w 149 p.n.e.
    • Lucjusz Skryboniusz Libon – prawdopodobnie pretor miejski w 80 p.n.e., kandydat na konsula w 77 p.n.e.
    • Lucjusz Skryboniusz Libon – syn poprzedniego, konsul w 34 p.n.e.
    • Skrybonia (I) – siostra poprzedniego, druga żona Oktawiana Augusta.
    • Skrybonia (II) – córka Lucjusza Skryboniusza Libona konsula w 34 p.n.e., żona Sekstusa Pompejusza.
    • Marek Liwiusz Druzus Libon – syn Lucjusza Skryboniusza Libona konsula w 34 p.n.e., adoptowany do rodziny Liwiuszy, konsul w 15 p.n.e.
    • Lucjusz Skryboniusz Libon – syn Lucjusza Skryboniusza Libona konsula w 34 p.n.e., brat Skrybonii (II), mąż Kornelii Pompei Magny.
    • Lucjusz Skryboniusz Libon – syn poprzedniego i Kornelii Pompei Magny, konsul 16 n.e.
    • Marek Skryboniusz Libon Druzus – syn poprzedniego i Kornelii Pompei Magny, zmarł w 16 n.e.
    • Skrybonia (III) – córka Lucjusza Skryboniusza Libona konsula w 16 n.e., żona Marka Licyniusza Krassusa Frugi, konsula w 27 n.e.
  • Pozostali:
    • Gajusz Skryboniusz – dowódca w Hiszpanii w czasie walk z Celtyberami w 181 p.n.e.
    • Skryboniusz Afrodyzjusz (Scribonius Aphrodisius) – rzymski gramatyk wymieniony przez Swetoniusza w dziele O sławnych mężach (De viris illustribus) w zachowanym częściowo rozdziale O gramatykach i retorach (De grammaticis et rhetoribus)[1]. Był niewolnikiem i uczniem Orbiliusza, którego wykupiła i wyzwoliła Skrybonia druga żona Augusta.
    • Skryboniusz Letus (Scribonius Laetus) – przyjaciel Apulejusza, który wychwalał w pieśni jego synów[2].
    • Skryboniusz Largus – lekarz, który w roku 43 n.e. towarzyszył Klaudiuszowi w wyprawie do Brytanii.
    • Skryboniusz Prokulus (Scribonius Proculus) – senator zamordowany w kurii na podstawie fałszywego oskarżenia Protogenesa wyzwoleńca Kaliguli[3][4].
    • Publiusz Sulpicjusz Skryboniusz Prokulus – syn poprzedniego, senator, zmarł w 67 n.e.
    • Publiusz Sulpicjusz Rufus Skryboniusz – brat poprzedniego.
    • Marek Skryboniusz Storaks (Marcus Scribonius Storax) – wyzwoleniec będący pedagogiem (paedagogus) Kwintusa Cecyliusza Druzusa Libona znany z inskrypcji, która zawiera dedykację dla żony imieniem Tullia Kleopatra[5][6][7].

Zobacz też

Drzewo genealogiczne Skryboniuszów Libonów

Przypisy

  1. Swetoniusz, De grammaticis et rhetoribus 19. Scribonius Aphrodisius, Orbilii servus atque discipulus, mox a Scribonia Libonis filia, quae prior Augusti uxor fuerat, redemptus et manumissus, docuit quo Verrius tempore, cuius etiam libris de orthographia rescripsit, non sine insectatione studiorum morumque eius.
  2. Apulejusz, Apologia 9. (...) Tylko co ma wspólnego z przestępstwem i magią, jeśli w pieśni pochwaliłem synów mojego przyjaciela, Skrybona Letusa? (...)
  3. Kasjusz Dion, Historia rzymska LIX 26.
  4. Swetoniusz, Żywoty cezarów. Gajus Kaligula 28. (Swetoniusz 1987 ↓, s. 188).
  5. AE 1964, 82: M SCRIBONIVS STORAX | Q CAECILI DRVSI LIBONIS | PAEDAGOGVS | TVLLIA CLEOPATRA CONIVGI SVO FEC
  6. Pettinger 2012 ↓, s. 41.
  7. Syme 1989 ↓, s. 260.

Bibliografia

Źródła
  • Apulejusz z Madaury: Metamorfozy albo złoty osioł. Apologia, czyli w obronie własnej księga o magii. Przekład Edwin Jędrkiewicz, Jan Sękowski. Warszawa: Prószyński i S-ka, 1999. ISBN 83-7180-292-7.
  • Swetoniusz: Żywoty Cezarów. Przekład i wstęp Janina Niemirska-Pliszczyńska, przedmowa Józef Wolski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1987. ISBN 83-04-01648-6.
Opracowania
  • Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 666-7. ISBN 83-01-03529-3.
  • Ronald Syme: The Augustan Aristocracy. New York: Oxford University Press, 1989. ISBN 0-19-814731-7. (ang.).
  • Andrew Pettinger: The Republic in Danger: Drusus Libo and the Succession of Tiberius. Oxford: Oxford University Press, 2012. ISBN 978-0-19-960174-5. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • C. SVETONI TRANQVILII DE GRAMMATICIS. [dostęp 2014-01-25]. (łac.).