Teorban

Teorban

Klasyfikacja naukowa

321.321-5 Chordofon złożony

Klasyfikacja popularna

strunowy, szarpany

Podobne instrumenty

chitarrone

Multimedia w Wikimedia Commons

Teorban (także teorba^[1]) – instrument muzyczny, w którym źródłem dźwięku są napięte struny szarpane palcami^[2]. Jeden z trzech typów arcylutni^[3].

Ma owalny, wypukły korpus rezonansowy, podobny do korpusu lutni, oraz szeroką, długą szyjkę zakończoną podwójną skrzynką kołkową^[2]. Komora kołkowa strun melodycznych znajduje się na prostym (nie łamanym) przedłużeniu szyjki. Komora kołkowa strun burdonowych (basowych, niskobrzmiących) jest umieszczona ponad pierwszą i nieco z boku^[3]. Obydwie połączone są esowatą szyjką^[4]. Struny teorbanu były początkowo pojedyncze, a od XVIII wieku zdwajane^[3]; melodyczne są skracane palcami, a burdonowe nie – wydają tylko jeden dźwięk. Liczba strun waha się od 11 do 14. Dwie najniższe struny są zawsze pojedyncze, pozostałe podwójne^[2].

Od chitarrone oraz lutni teorbanizowanej różni się nieco gabarytami pudła rezonansowego, długością szyjki oraz konstrukcją dodatkowej skrzynki kołkowej^[3].

Do teorbanu podobny jest ukraiński torban, różniący się nieco konstrukcją skrzynek kołkowych oraz wyposażony w dodatkowy zestaw 14–15 strun, przebiegających nad prawą stroną płyty wierzchniej^[5].

Przypisy

Bibliografia

• Krzysztof Baculewski et al.: Encyklopedia Muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-13410-0.
• Kurt Sachs: Historia instrumentów muzycznych. Stanisław Olędzki (tłum.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen, 2005. ISBN 83-7233-036-0.