Tomasz Oskar Sosnowski

Tomasz Oskar Sosnowski

Data i miejsce urodzenia	12 października 1810 Nowomalin
Data i miejsce śmierci	27 stycznia 1886 Rzym
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	rzeźbiarstwo
Ważne dzieła
Matka Boska Jazłowiecka
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Tomasz Oskar Sosnowski (ur. 12 października 1810 w Nowomalinie na Wołyniu, zm. 27 stycznia 1886 w Rzymie) – polski rzeźbiarz.

Syn Stanisława i Kastyldy. Ukończył Liceum Krzemienieckie. Był uczestnikiem powstania listopadowego. W latach 1833–1835 kontynuował naukę w Warszawie. Uczył się rysunku u Antoniego Blanka a rzeźby u Pawła Malińskiego. Następnym etapem rozwoju artysty były studia w Berlinie pod kierunkiem Christiana Raucha i w Rzymie w pracowni Pietro Teneraniego. W roku 1843 przyjechał do Warszawy, by po trzech latach wyjechać do Rzymu. Tutaj został profesorem rzeźby w Akademii św. Łukasza. Na emigracji pozostał do końca życia.

W 1859 roku otrzymał od papieża Piusa IX Order Świętego Grzegorza Wielkiego^[1].

Twórczość

Całą twórczość Sosnowskiego określić można jako neoklasycystyczną. W treści rzeźb można jednak odnaleźć elementy romantyzmu, a w twórczości portretowej realizmu.

W dorobku artysty dominują dzieła o tematyce religijnej:

• Piotr Skarga, Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie
• Chrystus w grobie z 1858 roku, ofiarowany przez rzeźbiarza do kościoła Karmelitów w Warszawie
• Anioł Zmartwychwstania z 1859 roku, ofiarowany przez rzeźbiarza do kościoła Karmelitów w Warszawie
• Liczne posągi Matki Boskiej. Najbardziej znana jest Madonna Jazłowiecka, którą wykonał Sosnowski w 1882 roku, dla zgromadzenia sióstr niepokalanek w Jazłowcu (od 1946 roku figura znajduje się w kaplicy Niepokalanek w Szymanowie pod Warszawą)
• Nagrobek kanonika Jana Koźmiana^[2], 1880, Katedra w Poznaniu
• Epitafium abpa Leona Przyłuskiego^[3], Katedra w Poznaniu
• Zdjęcie z krzyża, kościół polski św. Stanisława w Rzymie
• Pomnik biskupa Adama Naruszewicza z 1861, wykonany z białego marmuru w Rzymie, Bazylika kolegiacka w Janowie Podlaskim^[4]

Prace artysty o tematyce świeckiej:

• Justitia (Sprawiedliwość), 1850, rzeźba powstała po antypolskim wystąpieniu Bismarcka
• Edyp i Antygona^[5] – ofiarowany Krakowowi po jego pożarze w 1850 roku.
• Pomnik Tadeusza Czackiego z 1861 roku, dla kościoła Wizytek w Warszawie
• Jadwiga i Jagiełło^[6], kamienna wersja z 1886 znajduje się na krakowskich Plantach

• 
  Pomnik Piotra Skargi
  Kraków, ul. Grodzka 52a kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła
• 
  Epitafium Piotra Kochanowskiego
  Kraków, ul. Franciszkańska 2 kościół św. Franciszka z Asyżu
• 
  Pomnik Jadwigi i Jagiełły (500 lecia unii polsko-litewskiej)
  Kraków, Planty
• 
  Pieta
  Równe, Muzeum Okręgowe
• 
  Matka Boża Jazłowiecka
  Szymanów

Przypisy

Bibliografia

• Historia sztuki polskiej, tom III, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1965.
• LechosławL. Lameński LechosławL., Tomasz Oskar Sosnowski 1810-1886 Rzeźbiarz polski w Rzymie, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1997, ISBN 83-228-0542-X, OCLC 830129739 .brak strony (książka)
• JerzyJ. Sobczak JerzyJ., Kościoły Poznania, ZbigniewZ. Szmidt, MichałM. Woźniak (ilustr.), Poznań: Wydawnictwo Debiuty, 2006, ISBN 83-922466-4-0, OCLC 832205456 .brak strony (książka)
• Tomasz Oskar Sosnowski, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-22] .