Umowa Sykes-Picot

Umowa Sykes–Picot
Ilustracja
Data

3?/16 maja 1916

Wynik

podział Bliskiego Wschodu na brytyjską i francuską strefę wpływów

Przyczyna

trwająca I wojna światowa i przewidywany upadek Imperium Osmańskiego

Strony traktatu
 Wielka Brytania  Francja
Przywódcy
Mark Sykes François Georges-Picot
Treść uzgodnień opublikowana w Manchester Guardian 26.XI.1917, po ujawnieniu ich przez Lwa Trockiego, komisarza ludowego spraw zagranicznych Rosji Sowieckiej

Umowa Sykes-Picot – tajne porozumienie pomiędzy rządami Wielkiej Brytanii i Francji z 16 maja 1916 roku odnoszące się do podziału Bliskiego Wschodu na strefy wpływów po zakończeniu I wojny światowej. Jego nazwa wywodzi się od dwóch negocjatorów i sygnatariuszy tego paktu − Marka Sykesa, reprezentującego Wielką Brytanię, i François Georges-Picota, reprezentanta Francji.

Układ Sykes-Picot, w swoich założeniach, dzieli Bliski Wschód na pięć stref:

  • strefę administrowaną bezpośrednio przez Francję, utworzoną przez Liban, rejon Adany (Cylicję) i wybrzeże syryjsko-libańskie.
  • strefę zależną bezpośrednio od Wielkiej Brytanii, utworzoną przez Dolną Mezopotamię.
  • strefę A, złożoną z dzisiejszej Syrii i rejonu Mosulu, w której uznaje się suwerenność arabską, ale która znajdowałaby się pod protekcją Francji.
  • strefę B, rozciągającą się od granicy z Egiptem aż po Irak, również obiecaną niezależnemu państwu arabskiemu lub konfederacji państw arabskich, ale będącą pod protekcją Wielkiej Brytanii.
  • strefę złożoną z terytorium palestyńskiego od Morza Śródziemnego aż po Jordanię, która znajdowałaby się pod kontrolą międzynarodową, z wyjątkiem portów w Hajfie i Akce, przeznaczonych dla Wielkiej Brytanii.

Granice Bliskiego Wschodu, zarysowane w taki sposób przez Brytyjczyków i Francuzów, nie tylko zredukowały obietnice złożone szarifowi Husajnowi, ale również wyłączyły Palestynę spod jakiejkolwiek kontroli arabskiej.

Mapy

  • Oryginalna mapa umowy Sykes-Picot 1916
    Oryginalna mapa umowy Sykes-Picot 1916
  • Plan rozbioru Imperium Osmańskiego pomiędzy państwa Ententy 1916 - Umowa Sykes-Picot
    Plan rozbioru Imperium Osmańskiego pomiędzy państwa Ententy 1916 - Umowa Sykes-Picot

Bibliografia

  • "Los hijos de Agenor. Europa y Palestina, desde las cruzadas hasta el siglo XXI", Bichara Khader;
  • "Dictionary of the israeli-palestinan conflict" (volume 2)
  • p
  • d
  • e
Dokumenty, umowy i porozumienia izraelsko-arabskie
Lata 1910–1919
Lata 20. XX wieku
Lata 30. XX wieku
Lata 40. XX wieku
Lata 50. XX wieku
  • Program Alfa (1955)
Lata 60. XX wieku
Lata 70. XX wieku
  • Tajne rozmowy izraelsko-jordańskie (lata 70.)
  • Drugi Plan Rogersa (1970)
  • Trzeci Plan Rogersa (1971)
  • Plan Federacji (1972)
  • Rezolucja RB nr 338 (1973)
  • Rezolucja RB nr 339 (1973)
  • Konferencja Genewa (1973)
  • Traktat o rozdzieleniu wojsk izraelsko-egipskich (1974)
  • Traktat o rozdzieleniu wojsk izraelsko-syryjskich (1974)
  • Rezolucja RB nr 350 (1974)
  • Traktat przejściowy Synaj (1975)
  • Rezolucja RB nr 425 (1978)
  • Porozumienie z Camp David (1978)
  • Rezolucja RB nr 446 (1979)
  • Traktat pokojowy izraelsko-egipski (1979)
  • Rezolucja RB nr 452 (1979)
  • Plan Autonomii (1979)
Lata 80. XX wieku
Lata 90. XX wieku
Lata 2000–2009
  • Konferencja Shepherdstown (2000)
  • Szczyt Camp David (2000)
  • Propozycje Clintona (2000)
  • Konferencja w Tabie (2001)
  • Arabska Inicjatywa Pokojowa (2002)
  • Mapa drogowa (2002)
  • Kwartet bliskowschodni (2002)
  • Hudna (2003)
  • Inicjatywa genewska (2003)
  • Konferencja Szarm el-Szejk (2005)
  • Tahdiah (2005)
  • Rezolucja RB nr 1583 (2005)
  • Jednostronny izraelski plan wycofania się (2005)
  • Dokumenty palestyńskich więźniów (2006)
  • Rezolucja RB nr 1701 (2006)
  • Konferencja Annapolis (2007)
  • Rozmowy izraelsko-syryjskie (2008)
Lata 2010–2019
  • Bezpośrednie negocjacje izraelsko-palestyńskie (2010)
2020









Kontrola autorytatywna (umowa międzynarodowa):
  • LCCN: n2017063033
  • GND: 4184184-0
  • J9U: 987007402052005171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: event/Sykes-Picot-Agreement
  • БРЭ: 3528096
  • NE.se: sykes-picot-fördraget
  • Catalana: 22091094
  • DSDE: Sykes-Picot-aftalen