Wstrząśnienie błędnika

Wstrząśnienie błędnika (łac. commotio labyrinthi) – zaburzenie czynności ucha wewnętrznego występujące po urazie głowy, któremu nie towarzyszą zmiany w badaniu otoskopowym. Może ono towarzyszyć złamaniu kości skroniowej lub też występować bez uszkodzenia kości.

Patomechanizm

Podczas wstrząśnienia następują zaburzenia w mikrokrążeniu błędnika błoniastego, które występują jako skutek fali uderzeniowej, która działa na czaszkę w trakcie urazu. Zaburzenia w mikrokrążeniu ślimaka prowadzą do wzmożonej przepuszczalności błon komórkowych. Fala uderzeniowa powoduje także gwałtowne przemieszczenie płynów ucha wewnętrznego (przy- oraz śródchłonki) zaburzając ich homeostazę. Płynowa fala uderzeniowa w zależności od siły działającego może powodować różnie nasilone zmiany, które związane są z gwałtownym rozciąganiem lub rozrywaniem delikatnych struktur ucha wewnętrznego:

• uszkodzenie komórek słuchowych zewnętrznych (głównie zakrętu podstawnego ślimaka)
• uszkodzenie zwoju spiralnego
• uszkodzenie struktur obwodowego narządu równowagi:
  • uszkodzenie woreczka i łagiewka – oderwanie błony otolitowej
  • uszkodzenie kanałów półkolistych
• uszkodzenie pnia n. przedsionkowo-slimakowego

Zmiany mogą dotyczyć obu uszu, nie tylko ucha po stronie działającego urazu^[1].

Objawy

Objawy ze strony narządu równowagi zwykle przeważają nad objawami ze strony narządu słuchu. We wstrząśnieniu błędnika zwykle obserwuje się:

• zawroty głowy – zwykle napadowe, pojawiające się i nasilające przy ruchach głowy
• oczopląs występuje niestale
• szumy uszne
• niedosłuch o typie odbiorczym jedno- lub obustronny
• nudności, niekiedy wymioty

Diagnostyka

• badanie audiometryczne: audiometria tonalna, OAE
• badanie narządu równowagi

Leczenie

• unieruchomienie chorego w łóżku i zapewnienie spokoju (nawet niewielki ruch głową może nasilać zawroty)
• leczenie objawowe:
  • leki zmniejszające szumy uszne: preparaty tietylperazyny
  • leki zmniejszające nudności i wymioty: preparaty ondansetronu
  • leki poprawiające krążenie krwi w ślimaku: preparaty betahistyny, dekstran

Przypisy

Bibliografia

• Audiologia kliniczna. red. M. Śliwińska-Kowalska. wyd. Mediton, Łódź 2005. ISBN 83-913433-8-3