Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1828 roku

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1828 roku
Państwo

 Stany Zjednoczone

Rodzaj

wybory prezydenckie

Data przeprowadzenia

30 października – 19 listopada 1828 (głosowanie powszechne)

Podstawa prawna

Konstytucja Stanów Zjednoczonych

Głosowanie
Wyniki wyborów prezydenckich (% głosów elektorskich):
Jackson
68,2%
Adams
31,8%
Wyniki wyborów wiceprezydenckich (% głosów elektorskich):
Calhoun
65,5%
Rush
31,8%
Smith
2,7%
Frekwencja:
57,6%
poprzednie:
1824 		następne:
1832
Mapa wyborcza Stanów Zjednoczonych w 1828 roku. Liczba na mapie określa liczbę przedstawicieli stanu w Kolegium Elektorów

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1828 roku – jedenaste wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych. Na urząd prezydenta wybrano Andrew Jacksona, a wiceprezydentem został John C. Calhoun.

Kampania wyborcza

Wybory w 1828 roku były pierwszymi po reformie ordynacji wyborczej[1]. Zakładała ona, że kandydaci nie będą wyłaniani przez frakcje partyjne w Kongresie, ale przez legislatury stanowe[1]. Do Partii Demokratycznej dołączało coraz więcej zwolenników, widzących rosnącą popularność Andrew Jacksona[2]. Dwoma głównymi orędownikami jego kandydatury stali się John Calhoun, któremu nie podobały się domniemane układy prezydenta Adamsa z Henrym Clayem oraz Martin Van Buren, lider partyjny z Albany[2]. Van Buren stał się swoistym szefem kampanii wyborczej, organizując komitety poparcia i wydając prasę projacksonowską[3]. Narodowa Partia Republikańska nominowała Johna Quincy’ego Adamsa, ubiegającego się o reelekcję[1]. Kampania obfitowała w nieczyste zagrywki i wzajemne oszczerstwa[3]. Demokraci zarzucali Adamsowi korupcję polityczną (powołanie Claya na sekretarza stanu), monarchizm, hipokryzję i stręczycielstwo[3]. Narodowi Republikanie natomiast oskarżali Jacksona o cudzołóstwo, prostactwo i despotyzm[3].

Kandydaci

Partia Demokratyczna

  • Andrew Jackson
    Andrew Jackson
  • John Calhoun
    John Calhoun
  • William Smith
    William Smith

Narodowi Republikanie

  • John Quincy Adams
    John Quincy Adams
  • Richard Rush
    Richard Rush

Wyniki głosowania

Głosowanie powszechne odbyło się pomiędzy 30 października a 19 listopada 1828 roku i wzięło w nim udział około 1,1 mln osób[4]. Frekwencja wyniosła 57,6%[5]. Jackson uzyskał 56% poparcia wobec 43,6% dla Adamsa[4]. Ponadto nieco ponad 4500 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów[4]. W głosowaniu Kolegium Elektorów (zatwierdzonym 11 lutego 1829[6]) Jackson otrzymał 178 głosów, przy wymaganej większości 131 głosów[7]. John Quincy Adams otrzymał 83 głosy[7]. Kandydat na wiceprezydenta John Calhoun otrzymał 171 głosów, wobec 83 dla Richarda Rusha i 7 dla Williama Smitha[7].

Andrew Jackson został zaprzysiężony 4 marca 1829 roku[1].

Kandydat na prezydenta Partia Głosowanie powszechne Kolegium Elektorów
Głosy Procent
Andrew Jackson Partia Demokratyczna 642 553 56,0% 178
John Quincy Adams Narodowi Republikanie 500 897 43,6% 83
Łącznie 261
Kandydat na wiceprezydenta Partia Kolegium Elektorów
John Calhoun Partia Demokratyczna 178
Richard Rush Narodowi Republikanie 83
William Smith Partia Demokratyczna 7
Łącznie 261

Przypisy

  1. ↑ a b c d L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 172.
  2. ↑ a b M. Jones: Historia USA. s. 162.
  3. ↑ a b c d M. Jones: Historia USA. s. 163.
  4. ↑ a b c US President – National Vote. Our Campaign. [dostęp 2017-05-13]. (ang.).
  5. ↑ Election of 1828. CountingTheVotes. [dostęp 2017-05-19]. (ang.).
  6. ↑ Presidential Election of 1828. Biblioteka Kongresu. [dostęp 2017-05-13]. (ang.).
  7. ↑ a b c Electoral College Box – 1828. NARA. [dostęp 2017-05-13]. (ang.).

Bibliografia

  • Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.).
  • Andrzej Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11894-6. (pol.).
  • Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Iskry, 1999. ISBN 83-207-1558-X. (pol.).
  • Britannica: event/United-States-presidential-election-of-1828