Chloropikryna

Chloropikryna

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) trichloro(nitro)metan Inne nazwy i oznaczenia trichloronitrometan, nitrochloroform
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	CCl3NO2
Masa molowa	164,38 g/mol
Wygląd	oleista bezbarwna lub żółta ciecz[1]
Identyfikacja
Numer CAS	76-06-2
PubChem	6423
SMILES C([N+](=O)[O-])(Cl)(Cl)Cl
InChI InChI=1S/CCl3NO2/c2-1(3,4)5(6)7 InChIKey LFHISGNCFUNFFM-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 1,657 g/cm³[2]; ciecz Rozpuszczalność w wodzie 1,62 g/l[3] Temperatura topnienia -69,2– -64 °C[4] [3] Temperatura wrzenia 112–112,4 °C[2][3] logP 2,09 Kwasowość (pKa) 2,7 Napięcie powierzchniowe 32,3 g/s²[5]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[6] Niebezpieczeństwo Zwroty H H330, H302, H319, H335, H315 Zwroty P P260, P284, P305+P351+P338, P310 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[6] Silnie toksyczny (T+) Zwroty R R22, R26, R36/37/38 Zwroty S S1/2, S36/37, S38, S45 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[1] 0 4 3   Temperatura zapłonu 13 °C Numer RTECS PB6300000 Dawka śmiertelna LD50 4,2 mg/kg (świnka morska, dożylnie)
Podobne związki
Podobne związki	tetrachlorodinitroetan
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Chloropikryna, trichloro(nitro)metan – organiczny związek chemiczny stosowany niegdyś jako bojowy środek trujący z grupy drażniących. Otrzymany w 1848 roku przez Johna Stenhousa, używany także jako nematocyd oraz fumigant^[7][8].

Właściwości chemiczne

Chloropikryna słabo rozpuszcza się w wodzie, jest natomiast mieszalna z większością rozpuszczalników organicznych^[9]. Rozpuszcza się w wielu bojowych środkach trujących (iperyty, fosgen, difosgen, fosforoorganiczne bojowe środki trujące). Jest substancją trwałą chemicznie. Hydrolizuje tylko w środowisku zasadowym przy podwyższonej temperaturze. Właściwymi dla chloropikryny odkażalnikami są roztwory alkoholanów i siarczków metali alkalicznych. W temperaturach powyżej 400 °C rozkłada się z wydzieleniem fosgenu.

Działanie toksyczne

Pary chloropikryny silnie drażnią błony śluzowe oczu i dróg oddechowych wywołując łzawienie, kichanie i kaszel (przy stężaniach od 0,002 mg/dm³). Działa dusząco (z objawami w postaci bólu w okolicy żołądka, wymiotów, obrzęku płuc i utraty przytomności) przy stężeniach powyżej 0,1 mg/dm³. W stanie ciekłym powoduje oparzenia skóry. Inhalacyjna dawka śmiertelna wynosi dla chloropikryny 20 g·min·m^-3.

Zastosowania

Chloropikrynę stosuje się do oceny sprawności technicznej środków ochrony dróg oddechowych.

Przypisy

Bibliografia

• 1000 słów o chemii i broni chemicznej: praca zbiorowa. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07396-1.brak strony w książce
• NetTAX – Dziennik Ustaw, Monitor Polski, Dzienniki Urzędowe. [dostęp 2009-10-05].